"Το θέατρο έχει τη δύναμη να κινητοποιεί το συναίσθημα των ανθρώπων."




Η Μάνια Παπαδημητρίου σκηνοθετεί στο Θέατρο του Νέου Κόσμου την συγκλονιστική ιστορία της Rachel Corrie, με τη Δήμητρα Σύρου να ερμηνεύει το ρόλο της Αμερικανίδας ακτιβίστριας και τη συμμετοχή της Μάρως Αγρίτη.
Στις 16 Μαρτίου 2003 η 23χρονης Αμερικανοεβραία ακτιβίστρια Rachel Corrie συνθλίβεται από μια μπουλντόζα του ισραηλινού στρατού στην προσπάθεια της να εμποδίσει τις κατοχικές δυνάμεις που κατεδάφιζαν τα σπίτια άμαχων Παλαιστινίων. Οι Α. Ρίκμαν και Κ. Βάινερ συγκέντρωσαν τα ημερολόγια,τις επιστολές και τα e-mailς που έστελνε στους δικούς της με μορφή θεατρικής παράστασης υπό τον τίτλο "Το Όνομά μου Είναι Rachel Corrie".Έτσι η φωνή της ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο καταγγέλοντας την κατοχή της Παλαιστίνης και της γενοκτονίας που διαπράττει το Ισραήλ με την υποστήριξη δυτικών και όχι μόνο δυνάμεων.

Συνέντευξη: Ξένια Πηρούνια-Mαρία Σιδηροπούλου

Ξ.Π.: Η παράσταση «Το όνομά μου είναι Rachel Corrie” είχε ήδη ανέβει στο Φούρνο το 2007. Τι σας έκανε να την ξαναανεβάσετε;
Μ.Π.: Πρωτοήρθα σε επαφή με το κείμενο το 2003 -πολύ πριν την παράσταση που ανέφερες- όταν πρωτοέβαλα κάποια κομμάτια του σε μια δική μου που λεγόταν “Βερολίνο-Τελ Αβιβ πτήση 1933-2003”. Απλώς τότε ήταν κλειστά τα δικαιώματα και δεν μπορούσα να τα πάρω. Όταν τα δικαιώματα ήρθαν τα παιδιά που ανέβασαν την παράσταση στο Φούρνο εγώ υποχώρησα και υποστήριξα την παράστασή τους. Τώρα που τα δικαιώματα δεν είναι πλέον «κλειστά» την ανεβάζουμε κι εμείς.


Ξ.Π.: Στη Νέα Υόρκη είχε απαγορευτεί όταν είχε ανέβει ή κανω λάθος;
Μ.Π.-Δεν είχε απαγορευτεί, είχε μπλοκαριστεί για κάποιους περίεργους λόγους που δεν ξέρουμε. Ο Pinter πάντως, η Vanessa Redgrave και 150 περίπου συγγραφείς και καλλιτέχνες έκαναν τότε λόγο για λογοκρισία.

Ξ.Π.: “Μπορούμε να συμφωνήσουμε πάνω στα πολιτικά γεγονότα και να καταλήξουμε σε εντελώς αντίθετες αξιολογήσεις” έχει πει ο Αλέν Μπαντιού. Θεωρείτε ότι η σκηνοθετική σας ματιά μπορεί να κινητοποιήσει τον κόσμο, να τον κάνει ν’ αλλάξει την στάση απέναντι στη γενοκτονία που διαπράττει το Ισραήλ σε βάρος των Παλαιστινίων;
Μ. Π.: Ναι το πιστεύω αυτό πάρα πολύ. Το θέατρο έχει τη δύναμη να κινητοποιεί το συναίσθημα των ανθρώπων. Μπορεί να ζούμε σε μια εποχή που λένε ότι το να κρίνεις συναισθηματικά είναι λάθος όμως το συναίσθημα είναι ο μόνος δρόμος για να ξέρεις πιο είναι το δίκαιο και πιο το άδικο. Κι όταν αυτό ενεργοποιηθεί σε σημείο που δε μπορείς να το αγνοήσεις, τότε η πράξη στην οποία σε οδηγεί αποκτά μεγάλη δυναμική. Το θέατρο δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο αλλά να επηρεάσει το θεατή σίγουρα το μπορεί.



.Ξ.Π.: Πιστεύετε ότι το πολιτικό θέατρο στην Ελλάδα είναι περιθωριοποιημένο;
Μ. Π.: Ναι και γι’ αυτό έχει φροντίσει η mainstream αγορά του μάρκεντινγκ. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς συγγραφείς, ο Μπέρτολντ Μπρεχτ κοστίζει τόσο ακριβά να τον ανεβάσεις.

Ξ.Π.: Αρα είναι μύθος ότι ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται για αυτό το θέατρο και ψάχνει κάτι απλώς για να “ξεσκάσει”.
Μ.Π.: Μα πιστεύω ότι είναι μύθος ότι ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται για όλα τα πράγματα. Από τη δική μου γνώση για τα πράγματα την απολύτως πρακτική το «εναλλακτικό» ο κόσμος το ψάχνει σαν τρελός αρκεί να γράφουν ότι υπάρχει. Όταν είναι μπλακ λίστ στις εφημερίδες και μπλακ λιστ και στα ηλεκτρονικά μέσα από πού θα το μάθει;

Ξ.Π.: Στην παράσταση συμμετέχει και η Μάρω Αγρίτη ως δεύτερο σιωπηλό πρόσωπο. Συμβολίζει η παρουσία της το χρόνο, τον επόμενο μάρτυρα ας πούμε;
Μ.Π.: Όχι ακριβώς αυτόν που δεν θα γίνει μάρτυρας ποτέ αλλά που είναι απαραίτητος για να ακουμπήσει αυτή η ιστορία. Είναι το «άλλο» , η σκιά του προσώπου, εμείς που μαθαίνουμε την ιστορία, που εμπνεόμαστε από αυτήν αλλά δεν έχουμε τα κότσια να κάνουμε το ίδιο, αλλά θέλουμε να πιστεύουμε ότι γινόμαστε καλύτεροι εξαιτίας του ότι υπήρξε ένας άνθρωπος που έκανε αυτό.

Ξ.Π.: Γίνεται μια πολύ σοβαρή προσπάθεια τώρα με την αποστολή που θα επιχειρήσει να σπάσει το αποκλεισμό της Γάζας για δεύτερη φορά.
M.Π.: Ναι έτσι πιστεύω.

Ξ.Π.: Το ότι ο κόσμος αρχίζει να συμμετέχει σ΄αυτήν την υπόθεση ενεργά είναι παρήγορο.
Μ.Π. :Αν ήμαστε πολλοί ή εν πάσει περιπτώσει αν εμπνεόμασταν από την υπόθεση της Ρειτσελ ο κόσμος θα ήταν λίγο καλύτερος. Στα τελευταία e-mails που έχει γράψει αυτή η κοπέλα λέει ότι πετυχαίνει το σκοπό της, να σταματήσουν τις κατεδαφίσεις. Είναι πολύ σημαντικό το μήνυμά της καθώς μας ξαναδημιουργείται η αίσθηση ότι ο αγώνας δεν είναι χωρίς νόημα.

Ξ.Π.: Είναι όμως σημαντικό για τους Παλαιστίνιους να νοιώθουν έμπρακτα τη διεθνή αλληλεγγύη, να νοιώθουν ότι δεν είναι ξεχασμένοι σε μια Λωρίδα κι ότι δεν παλεύουν μονάχοι…
M.Π.:Όταν συζητάς με Παλαιστίνιους το πρώτο πράγμα που σου λένε είναι μιλάτε, μη σταματάτε να μιλάτε, να ενημερώνετε όσο και όπως μπορείτε...

Ξ.Π.: Το γεγονός ότι η Ρέιτσελ είναι Εβραία δυσκολεύει να χαρακτηρίσουν το έργο αντισιωνιστικό και να ξεμπερδέψουν μαζί του...
Μ.Π.:Αυτός είναι κι ο λόγος για τον οποίο επέλεξα να υπάρχει το μεγάλο αστέρι στον τοίχο , είναι πολύ σημαντικό. Βλέπω στο έργο μια σύγχρονη Άννα Φρανκ, η δυναμική του προσώπου της Ρέιτσελ είναι δυναμική της Άννας όταν δεν επιτρεπόταν να μιλάμε γι΄αυτό. Ενα πρόσωπο σαν τη Ρέιτσελ Κόρι που είναι και Εβραία, λειτουργεί με τη δυναμική που λειτουργούσε η Άννα Φρανκ όταν παίχτηκε το έργο, τότε που ήταν σα να μιλάς για κάτι κρυφό, κάτι που δε λεγόταν το ξέραμε όμως όλοι ότι ήταν έτσι. Και να που μια νεαρή Εβραία πάλι, μας ξεναγεί σ΄αυτό το μυστικό σύγχρονο «ολοκαύτωμα».

Ξ.Π.: Η διεθνής Κοινότητα γιόρτασε την πτώση του τείχους και… φτιάχτηκε το τείχος του Ισραήλ.
Μ.Π.: Ναι. Ήταν το ΄87-΄89 όταν άρχισε όλη αυτή η ιστορία. Να συζητάμε δηλαδή για την ενοχοποίηση της Γερμανίας και άρα τη σιωπή της η οποία στη συνέχεια σήμανε την απενοχοποίηση του Ισραήλ για το τι επρόκειτο να κάνει στην Παλαιστίνη. Βέβαια αυτό άμα το πεις θεωρείσαι πολύ ακραίος, αλλά εγώ αυτό πιστεύω.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΣΥΡΟΥ


Ξ.Π.: Η Ρέιτσελ είναι μια κοπέλα καθημερινή χωρίς έντονη πολιτική δραστηριότητα .Έχει τα αγόρια της, τις σπουδές της, τα ενδιαφέροντά της και φτάνει στο σημείο να γίνει μια “αμερικανίδα μάρτυρας”. Η πολιτικοποίησή της διαφέρει από αυτή της ελληνικής νεολαίας δεν είναι έτσι;
Δ.Σ.: Η Rachel είναι μια κοπέλα σαν οποιαδήποτε άλλη στη Αθήνα, στην Αμερική ή σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου. Δεν ήταν ακτιβίστρια από πάντα, δεν ήταν αριστερή δηλωμένη δεν ανήκε σε κάποιο κόμμα. Είχε κοινωνική αντίληψη και συνείδηση, είχε προβληματισμούς έντονους για την ηλικία της, ήταν μόλις 23 χρονών όταν πήγε στη Γάζα. Ήταν υποψιασμένη αλλά από τη στιγμή που έκανε αυτό το βήμα, η πραγματικότητα ήταν τόσο έντονη, και εξωφρενικά άδικη που δεν μπορούσε να σταματήσει να μιλάει και να μάχεται. Κι αν ζούσε θα συνέχιζε να το κάνει ακόμα.