Με αφορμή τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Γκάτσου, η Μάνια Παπαδημητρίου σκηνοθετεί μια μουσικο-θεατρική παράσταση για τον πολύπλευρο ποιητή της Αμοργού (και σημαντικό στιχουργό του ελληνικού τραγουδιού). Η παράσταση αντλεί υλικό από το βιβλίο της Αγαθής Δημητρούκα Πουλάμε τη ζωή, χρεώνουμε το θάνατο στο οποίο αναδεικνύονται στοιχεία της προσωπικής ζωής του ποιητή.
Από το περιοδικό του Ελληνικού Φεστιβάλ
Γιατί επιλέξατε τον Γκάτσο για την παράσταση σας;
Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε το 1911 στην Ασέα της Αρκαδίας και πέθανε το 1992 στην Αθήνα. Έζησε δύο παγκοσμίους πολέμους, την Μικρασιατική καταστροφή, μία κατοχή, έναν εμφύλιο, δύο χούντες, την μεταπολίτευση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, την άνοδο και την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού. ΄Εζησε την ερήμωση των ελληνικών χωριών χάριν της αστυφιλίας αλλά και την αρχή της ερήμωσης της χώρας χάριν της μετανάστευσης. Διαβάζεις σήμερα την Αμοργό και νοιώθεις ότι είναι σαν να μιλάει ο Γκάτσος ξαφνικά στους Έλληνες του σήμερα θέλοντας να μας δώσει κουράγιο για το καινούριο ρήμαγμα της χώρας. Έζησε την απαξίωση των οικείων που δεν καταλάβαιναν την Αμοργό του. Αλλά είχε την τύχη να βρει και την δικαίωση από τους ξένους κριτικούς και τελικά την καταξίωση από την διανόηση. Για ένα παράξενο λόγο από το 1958 και μετά γράφει μόνο τραγούδια για το λαό του. Γιατί όχι ποίηση ξανά αλλά μόνο στιχουργική; Μήπως γιατί όπως έλεγε ο Ελύτης γι αυτόν: «Καλύτερα ταπεινή τέχνη που να λειτουργεί παρά υψηλή που σκονίζεται στα ράφια»;
Γιατί τον αποκαλείται "γνωστό- άγνωστο";
Eίναι ένα λογοπαίγνιο που έχει να κάνει με το γρίφο γύρω από την προσωπικότητά του καθώς δεν έδωσε καμία συνέντευξη ποτέ. Όσα ξέρουμε είναι ό, τι έχουν πει οι άλλοι γι αυτόν. Πίστευε ότι ο ποιητής πρέπει να μένει μόνο για το έργο του. Και βέβαια ο ίδιος ήταν μία προσωπικότητα που όλοι όσοι τον γνώρισαν θυμούνται αυτά που έλεγε στους άλλους. Ήταν, όπως είχε σημειώσει και ο Εμπειρίκος ένα πρόσωπο ιερό για την κοινότητα της διανόησης της Αθήνας αλλά και για τον λαό. Ποιος ξέρει ότι ο ποιητής της Αμοργού είναι και ο στιχουργός του «Μάτια βουρκωμένα;» ή του «Στου Όθωνα τα χρόνια» ή του «Δίχτυ», του «Μάνα μου Ελλάς» και του «Μια Κεφαλλονίτισσα»; Είναι λοιπόν και παραμένει και γνωστός και άγνωστός μας ο Κύριος Νίκος Γκάτσος.
Πώς προσεγγίζετε την προσωπικότητά του;
Το βιβλίο της Αγαθής Δημητρούκα αποτέλεσε για μας τον πυρήνα για αυτήν την ενασχόληση. Φέρνει στο φώς για πρώτη φορά την προσωπική του ζωή. Με τέτοια ευγένεια και λεπτότητα όμως που πραγματικά ένιωσα, όταν το διάβασα πως ο έρωτας δύο ανθρώπων μπορεί να είναι και κάτι διαφορετικό από αυτό που φαντάζεται κανείς όταν είναι νέος και πως ο χρόνος μόνο μπορεί να μας δώσει τα κλειδιά για να κατανοήσουμε πλευρές της ανθρώπινης ύπαρξης που όταν είμαστε νέοι αγνοούμε ή από το φόβο των γηρατειών υποτιμούμε. Υπάρχουν όμως κάποιες ψυχές που δεν φοβούνται. Τολμούν να αναπτύξουν την περιέργειά τους προς κάθε κατεύθυνση όσο άκαιρο και αν αυτό μοιάζει στα μάτια των υπολοίπων, των κοινών θνητών. Αυτό που μοιάζει να αφήνει πίσω της η παρουσία του Ν. Γκάτσου μέσα από το βιβλίο της Αγαθής είναι μια βαθειά πίστη στην ανθρώπινη συντροφικότητα και ταυτόχρονα τέτοια ταπεινότητα απέναντι στο θάνατο που σε κάνει να νιώθεις παρηγοριά τόσο για τους ανθρώπους όσο και για την ίδια τη δύναμη της ζωής.
Έχετε δηλώσει ότι μέσα από την παράσταση ανατρέχετε και στα τελευταία εκατό χρόνια της ελληνικής ιστορίας. Ποια μέθοδο ακολουθείτε;
Αναγκαστικά από τα κείμενα και μόνο ταξιδεύουμε στο χρόνο καθώς παρακολουθούμε την ζωή του ποιητή. Βρίσκουμε λοιπόν τη χώρα μας σε διάφορες στιγμές της και ντύνουμε αυτές τις ξεχωριστές στιγμές με τραγούδια του Γκάτσου που νομίζουμε ότι ταιριάζουν καθώς και με το ανάλογο οπτικό υλικό που άλλοτε είναι εικαστικό και άλλοτε δημοσιογραφικό.
Στην παράσταση ενσωματώνετε την ερμηνεία, το τραγούδι, τη σύνθεση, το video art... Πόσο δύσκολο είναι να συνδυαστούν αυτά τα είδη- η τέχνη με την τεχνολογία;
Είναι αρκετά δύσκολο ειδικά όταν η παραγωγή είναι τόσο μικρή που δεν είναι δυνατόν να δοκιμαστούν τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις παρά μόνο στο χώρο. Για μας είναι μαγικό να βρεθούμε σε αυτό το χώρο με αυτό το υλικό. Οι ηθοποιοί υπήρξαν ήρωες και οι μουσικοί μας και όλοι όσοι βοήθησαν αφιλοκερδώς για να γίνει αυτή η παράσταση που είναι ουσιαστικά μια προσφορά όλων μας στην αποκατάσταση του σπιτιού του Ν. Γκάτσου στην Ασέα. Γιατί των ποιητών τα σπίτια είναι ο τόπος της ψυχής των πολιτών μιας χώρας.
Σας ξέραμε ως ερμηνεύτρια θεατρικών ρόλων, σας συναντάμε και να σκηνοθετείτε. Σκηνοθέτρια ή ηθοποιός;
Σε τέτοιες εποχές αυτές οι ερωτήσεις είναι νομίζω άκαιρες. Βλέπεις άσχετες περσόνες σε άσχετες θέσεις που διαχειρίζονται και πολλά λεφτά. Τι συζητάμε τώρα; Σκηνοθέτης, ηθοποιός και επίσης μουσικός. Γιατί ο λόγος είναι μουσική και η μουσική είναι λόγος. Έτσι κι αλλιώς από το πιάνο και τη μουσική προσήλθα στη σκηνή.
Πώς βλέπετε το μέλλον του θεάτρου;
Σ’ αυτό θα απαντήσω με μία φράση του Γκάτσου στο Σαββόπουλο όταν ανησυχούσε για την τύχη της μουσικής: « Κι εσείς κύριε Σαββόπουλε γιατί ενδιαφέρεστε για την τέχνη ή για τον εαυτό σας;». Για να μην κατηγορηθώ λοιπόν κι εγώ ότι μιλώντας για το θέατρο ουσιαστικά ανησυχώ για τον εαυτό μου δεν λέω τίποτα. Γιατί μπορεί ο Γκάτσος να είναι παρών και να μας ακούει.
info
Ο γνωστός μας άγνωστος κύριος Γκάτσος
Η Μάνια Παπαδημητρίου σκηνοθετεί μια μουσικοθεατρική παράσταση με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή Νίκου Γκάτσου και μας δίνει μια ευκαιρία να ανακαλύψουμε τις άγνωστες πτυχές του.
Σκηνοθεσία-Μάνια Παπαδημητρίου, Σκηνογραφία-Άρτεμις Θεοδωρίδη, Video
Art-Ευαγγελία Χρηστάκου, Επιμέλεια κειμένων: Μάνια Παπαδημητρίου,Αγαθή Δημητρούκα, Μουσική Επιμέλεια: Τάσος Αντωνίου, Σπύρος Παπαθεοδώρου.
Παίζουν: Τάσος Αντωνίου (τραγούδι, κιθάρα, μαντολίνο), Εβελίνα Αραπίδου (τραγούδι), Θεοδώρα Ευγενάκη (τραγούδι), Αγαπητός Μανδαλιός, Μάνια Παπαδημητρίου (τραγούδι), Σπύρος Παπαθεοδώρου (πιάνο- ηλεκτρικό πιάνο- ακορντεόν).
Mικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου
22-23 Ιουλίου, 21:30
Εισιτήρια: 30, 20, 10€
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου