Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2014

Το κείμενο μπορείτε να το βρείτε στην τελευταία έκδοση του Freequency The Zine

********************************************************************************** Monsanto: Φυτρώνει εκεί που δεν την σπέρνουν
 Της Ξένιας Π.


Aς ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα,
 ας ιδιωτικοποιηθεί η θάλασσα και ο ουρανός, 
ας ιδιωτικοποιηθεί το νερό και ο αέρας,
 ας ιδιωτικοποιηθεί η Δικαιοσύνη και ο Νόμος, 
ας ιδιωτικοποιηθεί και το περαστικό σύννεφο,
 ας ιδιωτικοποιηθεί το όνειρο, 
ειδικά στην περίπτωση που γίνεται την ημέρα και με τα μάτια ανοιχτά.
Και σαν κορωνίδα όλων των ιδιωτικοποιήσεων,
ιδιωτικοποιήστε τα Κράτη,
παραδώστε επιτέλους την εκμετάλλευση υμών των ιδίων
σε εταιρίες του ιδιωτικού τομέα με διεθνή διαγωνισμό.
Διότι εκεί ακριβώς βρίσκεται η σωτηρία του κόσμου. 
Και μια και μπήκατε στον κόπο, 
ιδιωτικοποιήστε στο φινάλε και την πουτάνα την μάνα που σας γέννησε. 
                                                                                                                     Ζοζέ Σαραμάγκου

To 1998 οι Νew York Times χαρακτήριζαν την αμερικανική εταιρεία Μονσάντο, ως τη Microsoft της βιοτεχνολογίας στη γεωργία. Ήταν η χρονιά εκκίνησης για τις εταιρείες παραγωγής και εμπορίας Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ) στον τομέα της γεωργίας. Ήταν η χρονιά που η Monsanto με μια διαφημιστική καμπάνια ύψους 1,6 εκατομμυρίων δολαρίων επιχείρησε να κάμψει όλες τις αντιδράσεις στην Ευρώπη, και να πείσει ότι η γενετική μηχανική -και κατ' επέκταση οι εφαρμογές της στη γεωργία- είναι η λύση στο παγκόσμιο επισιτιστικό πρόβλημα.

Ήταν η ίδια χρονιά όπου η διαρροή στον Τύπο δεν άφησε τα σχέδια της Πολυμερούς Συμφωνίας για τις Επενδύσεις (ΠΣΕ) να προχωρήσουν. Το σχέδιο έδινε τη δυνατότητα σε πολυεθνικές εταιρίες να μηνύουν και να ζητούν αποζημιώσεις από τα κράτη των οποίων ο πολιτικός προσανατολισμός, η εργατική και περιβαλλοντική νομοθεσία είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση των κερδών τους.

Δεκαπέντε χρόνια μετά, το σχέδιο αυτό επιστρέφει αυστηροποιημένο και εμπλουτισμένο βάζοντας μια σειρά κλάδων δημοσίου ενδιαφέροντος υπό τις επιταγές του ελεύθερου εμπορίου και του ιδιωτικού τομέα.

Η Συμφωνία Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Συνεργασίας (Trans-Antlantic Trade and Investment Partnership, TTIP) την οποία διαπραγματεύονται από τον Ιούλιο του 2013 οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει ότι η ισχύουσα κρατική νομοθεσία στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα υποταχθεί στους κανόνες των πολυεθνικών και του ελεύθερου εμπορίου, οι οποίοι θα αποκτήσουν την ισχύ νόμου και θα φέρνουν ενώπιον της δικαιοσύνης κάθε κράτος που δεν θα συμμορφώνεται με τους κανόνες που θα ισχύουν στο εσωτερικό της κοινής αγοράς τους. Η Συμφωνία αυτή (ΤΤΙP), oυσιαστικά θα μεταφέρει στην Ευρώπη το ασιατικό της πρότυπο, τη Συμφωνία Συνεργασίας του Ατλαντικού (Τrans-Pacific Partnership, TPP), η οποία βρίσκεται σε φάση έγκρισης από 12 χώρες της περιοχής. Mπορεί να ακούγεται, ή καλύτερα να διαβάζεται, αδιανόητο αλλά ήδη η εφαρμογή εμπορικών συμφωνιών που βρίσκονται σε ισχύ, είναι αποκαλυπτική του τι μέλλει γενέσθαι.
   
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ), καταδίκασε πέρυσι τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για την ένδειξη της χώρας προέλευσης στα εισαγόμενα κρέατα και για την απαγόρευση του αρωματισμένου καπνού αφού έκρινε τα μέτρα αυτά προστατευτικά μεν για την υγεία των καταναλωτών, περιοριστικά δε για την κερδοφορία των εταιρειών και τη λειτουργία του ελεύθερου εμπορίου. Ο ΠΟΕ επέβαλε επίσης κυρώσεις εκατομμυρίων ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την άρνησή της να δεχτεί την εισαγωγή γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ). Με τις TTIP και TPP, οι ίδιες οι πολυεθνικές θα μπορούν απευθείας και νομιμοποιημένα να καταδικάζουν με βαριές αποζημιώσεις τα κράτη και άρα τους φορολογούμενους, όταν η νομοθεσία της χώρας θα περιορίζει τα κέρδη τους.

Πρόσφατα χαρακτηριστικά παραδείγματα, η περίπτωση του γίγαντα της καπνοβιομηχανίας Philip Morris, που έχοντας ενοχληθεί λόγω της αντικαπνιστικής νομοθεσίας σε Ουρουγουάη και Αυστραλία έσυρε στα ειδικά δικαστήρια τις δύο χώρες. Ο αμερικάνικος όμιλος Renco εκμεταλλευόμενος την νομοθεσία του ελεύθερου εμπορίου, προσέφυγε εναντίον του Περού που η νομοθεσία του περί περιορισμού των τοξικών εκπομπών αερίων αποτελούσε τροχοπέδη στα «αναπτυξιακά» σχέδια του ομίλου. Η Vattenfall, σουηδική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας διεκδικεί αποζημίωση εκατομμυρίων ευρώ από τη Γερμανία που λόγω εγκατάλειψης της πυρηνικής ενέργειας και του αυστηρού πλαισίου στη χρήση λιθάνθρακα, περιορίζει την εμπορική της εξάπλωση.

Ασφάλεια τροφίμων, προδιαγραφές τοξικότητας , ενέργεια, φυσικοί πόροι, ελευθερία στο διαδίκτυο είναι τομείς ελεγχόμενοι αλλά και λέξεις κενές περιεχομένου εάν δεν μετουσιώνουν το νόημα τους σε χρήμα και κερδοφορία στον ετήσιο ισολογισμό των εταιρειών.Χρησιμοποιώντας την «ανάπτυξη» και την «πρόοδο» ως θέσφατα,ιδιωτικοί πολυεθνικοί κολοσσοί επιβάλλουν το κυρίαρχο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης που στρέφεται κατά της ίδιας της ζωής. Στην πραγματικότητα η «ανάπτυξη» μετράει τη μετατροπή της φύσης σε κεφάλαιο και των φυσικών πόρων σε εμπορεύματα.Εγγενές στοιχείο του καπιταλισμού είναι οι κρίσεις που δημιουργεί έτσι ώστε να μπορεί να τις επιλύει ο ίδιος τεχνικά, υποδουλώνοντας και εξαιρώντας πολύ σημαντικά κομμάτια του παγκόσμιου πληθυσμού . Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα. Η καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων και η ανάγκη αναδόμησής τους κινητοποίησαν πόρους και ανθρώπους πάνω σε αυτή την προοπτική. Η φύση του καπιταλισμού (ειδικότερα στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο του) δηλαδή η μηχανιστική του «ορθολογικότητα», δεν λογαριάζουν ούτε τρόπο ζωής, ούτε συνήθειες, ούτε παραδόσεις.Η ορθολογικότητα του σκοπού υπερέχει αυτή του μέσου και έτσι στο εμπειρικό επίπεδο η ευημερία είναι πλασματική.

Η Moνσάντο είναι ένα εξαιρετικά εύστοχο case study αφού συμπυκνώνει όλα τα χαρακτηριστικά του διεθνισμού του κεφαλαίου, της διαπλοκής με τους κυβερνητικούς αξιωματούχους, της καταστροφής ως ανάπτυξη και της επιθυμίας για παγκόσμιο έλεγχο της τροφής και άρα του παγκόσμιου πληθυσμού. Το ανώτατο στάδιο του νεοφιλελευθερισμού είναι εδώ και μας κλείνει το μάτι.
 Ή μάλλον μας φτύνει κατάμουτρα. Με σάλιο τοξικό.



Monsanto
 Η Μονσάντο, κολοσσός αμερικανο-ισραηλινών συμφερόντων στον τομέα της βιοτεχνολογίας, αποτελεί την κυρίαρχη δύναμη στην παγκόσμια παραγωγή γενετικά τροποποιημένων σπόρων. Η ιστορία της και η δράση της επιβεβαιώνει αυτό που έλεγε ο Μαρξ για το κεφάλαιο: για την επίτευξη του μέγιστοτ κέρδους, δεν υπάρχει έγκλημα που να μη ριψοκινδυνεύσει να κάνει.

Παραπλανητική διαφήμιση, παραποίηση εγγράφων, δικαστικές διενέξεις, διώξεις δημοσιογράφων και ερευνητών, χαλκευμένες μελέτες, λαθρεμπόριο ΓΤΟ, τρομοκρατία, δωροδοκία, εκβιασμοί, ανακρίσεις, απειλές, βλαβερές δράσεις κατά της ανθρώπινης υγείας, των μικροπαραγωγών, των καταναλωτών, των λαών και του περιβάλλοντος είναι μόνο ένα μέρος του οπλοστασίου που έχει χρησιμοποιήσει με σκοπό τον παγκόσμιο έλεγχο της παραγωγής τροφίμων μέσω των γενικά τροποποιημένων σπόρων. Είναι ίσως η εταιρεία που κατέχει ρεκόρ δικαστικών αγωγών και αντιδράσεων την ίδια στιγμή που τα κέρδη της και η κυριαρχία της ενδυναμώνονται.

Αnniston,Alabama: Ένα παράδειγμα ολοκληρωτικής εξόντωσης
Πριν περάσει στον τομέα της αγροτικής βιοτεχνολογίας, υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες χημικές εταιρείες του 20ου αιώνα.

Το 1935 η Monsanto αγοράζει την Swann Chemical Company, η οποία είχε αναπτύξει την τεχνολογία των πολυχλωριωμένων διφαινυλίων (PCB). Η Ουάσινγκτον Ποστ αποκαλύπτει με άρθρο της το 2002, μια καταστροφή ανθρώπων και φυσικών πόρων στο Άνιστον της Αλαμπάμα την οποία η εταιρεία αποσιωπούσε για δεκαετίες με την αρωγή της βιομηχανίας δημοσίων σχέσεων στις ΗΠΑ, σε μια προσπάθεια να ανατρέψει τις επιφυλάξεις και τις αντιδράσεις στα προϊόντα της βιοτεχνολογίας και της γενετικής μηχανικής.

 «Ο Τέρυ ήταν ο μικρός αδερφός μου. Πέθανε το 1971 από όγκο στον εγκέφαλο, καρκίνο των πνευμόνων, καρδιοπάθεια. Ήταν 16 ετών. Τα τελευταία τρία χρόνια έχασα τους περισσότερους φίλους μου. Πέθαναν από αυτές τις δύσκολες ασθένειες που συνδέονται με τα PCB- καρκίνο, διαβήτη, ηπατίτιδα.»

Ντέιβιντ Μπέικερ( Daviv Baker), πρόεδρος της κοινότητας ενάντια στη μόλυνση(Άνιστον,Αλαμπάμα)

Η Μονσάντο είχε θάψει ποσότητες PCB στην περιοχή του Άνιστον ενώ οι εταιρείες απόχυναν τα PCB στο κανάλι του Σνόοου Κρικ που περνά μέσα από την πόλη. Εσωτερικά έγγραφα της εταιρείας του 1970, διαβαθμισμένα ως «εμπιστευτικά» αναφέρουν προς τους υπεύθυνους πωλήσεων πως «δεν αντέχουμε να χάσουμε ούτε ένα δολάριο πωλήσεων». Άλλα εσωτερικά έγγραφα αποκάλυψαν έρευνες της εταιρείας του 1937 όπου αναφέρεται πως «η έκθεση σε PCB προκαλεί τοξικά αποτελέσματα σε ολόκληρο τον οργανισμό και δερματικά εξανθήματα.» Σε άλλη έρευνα, επιστήμονες έριξαν στο νερό του καναλιού Σνόου Κρικ ψάρια τα οποία πέθανα σε τρία λεπτά. Παρόλα αυτά η εταιρεία προτίμησε να διατηρήσει σιγή ιχθύος για να μη «χάσει ούτε ένα δολάριο πωλήσεων».

 Όταν δικηγόροι ανάγκασαν την εταιρεία να απολογηθεί και ζήτησαν δικαίωση, οι Αρχές τάχθηκαν με την Μονσάντο και όχι με τους κατοίκους. Το ποσοστό PCB στον οργανισμό των κατοίκων του Άνιστον αποτελεί καθημερινή ενασχόληση. Ο μέσος όρος των κατοίκων αποτελεί τον μεγαλύτερο παγκοσμίως.

 Το λεξιλόγιό τους, η κοινωνική τους δραστηριότητα, η κοινωνική τους δομή περιστρέφεται γύρω από τα PCB. Στη συνέλευση ασθενών του Άνιστον οι κάτοικοι συζητούν για τα δισεκατομμυριοστά PCB στον οργανισμό τους, τις δυσκολίες και τις ιδιομορφίες του καθενός και προσπαθούν να ενημερωθούν για το τι πρέπει να κάνουν. Τα υψηλά ποσοστά PCB στο σώμα των εγκύων είναι υπεύθυνα για γεννήσεις παιδιών με χαμηλό δείκτη νοημοσύνης, για διαταραχή των σεξουαλικών ορμονών, για μείωση της λειτουργίας του θυρεοειδούς και μια σειρά άλλων συμπτωμάτων. Η περιοχή έχει ερημοποιηθεί, μεγάλο ποσοστό των κατοίκων αναγκάστηκε να μεταναστεύσει ενώ όλη η γύρω περιοχή είναι ολοκληρωτικά κατεστραμμένη και μολυσμένη. Το 2001, 20.000 κάτοικοι του Άνιστον κατέθεσαν 2 μηνύσεις εναντίον της Μονσάντο. Η Μονσάντο και η θυγατρική της, Solutia συμβιβάστηκαν να πληρώσουν 700εκατ. δολάρια για να αποζημιώσουν τα θύματα, να καθαρίσουν την τοποθεσία και να κατασκευάσουν ειδικό νοσοκομείο. Υπό τον αμερικάνικο νόμο είναι σπάνιο στελέχη ή διοικητικοί να θεωρηθούν ποινικώς υπεύθυνοι. Τα αστικά δικαστήρια τους υποχρεώνουν σε χρηματικές αποζημιώσεις οι οποίες δεν αποτελούν παρά κλάσμα των κερδών τους.


Take your poison
Τη δεκαετία του 1960 η Monsanto υπήρξε μία από τις σημαντικότερες εταιρείας παραγωγής του χημικού όπλου Agent Orange (πορτοκαλί παράγοντα: φυτοκτόνο και αποφυλλωτικό, με περιεκτικότητα διοξίνης) που χρησιμοποιήθηκε εκτενώς από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις στον πόλεμο κατά του Βιετνάμ. Σύμφωνα με τις αρχές της χώρας, περίπου 400.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν ή ακρωτηριάστηκαν και 500.000 παιδιά γεννήθηκαν με γενετικές ανωμαλίες, εξαιτίας της χρήσης του.

Μεταξύ και άλλων πειραμάτων που έχουν μεσολαβήσει, το 1994 η εταιρεία παρουσίασε την συνδυαστική αυξητική ορμόνη βοοειδών(rBST). Η Μονσάντο υποσχόταν πως η χορήγηση της ορμόνης σε αγελάδες κάθε δύο εβδομάδες, επρόκειτο να αυξήσει την παραγωγή γάλακτος κατά 20%, παραλείποντας να σημειώσει τις δραματικές αλλαγές που αυτή προκαλεί στις λειτουργίες των ζώων. Από το 2000 η ορμόνη που κυκλοφόρησε η Μονσάντο με την εμπορική ονομασία «Posilac», έχει απαγορευθεί στην Ε.Ε. ενώ μια σειρά ερευνών συνέδεσαν το γάλα «ΒΟΗ» με την πρόκληση του καρκίνου του προστάτη και του στήθους. Στις ΗΠΑ και σε 21 ακόμη χώρες, η χρήση της είναι καθόλα νόμιμη.

 Μεταλλαγμένο success story
Δική της εφεύρεση είναι και το παρασιτοκτόνο Roundup (Ράουνταπ, εμπορική ονομασία για το γλυφοσικό οξύ) το οποίο κατέχει ίσως τις περισσότερες πωλήσεις ανά τον κόσμο. Παρά τις δύο καταδικαστικές αποφάσεις για τις διαφημίσεις που υποστήριζαν ότι είναι «βιοδιασπώμενο» και «φιλικό προς το περιβάλλον», το 2009 το 50% των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Μονσάντο αφορούσαν την γραμμή παραγωγής προϊόντων Ράουνταπ.

 Το απαραίτητο συμπλήρωμα του παρασιτοκτόνου της εταιρείας είναι οι μεταλλαγμένοι σπόροι σόγιας που έχουν ειδικά κατασκευαστεί για να αντέχουν στο Ράουνταπ (Roundup-Ready Soybeans, RRS). Σύμφωνα με τη Μονσάντο, η συνδυαστική χρήση των σπόρων με το αντίστοιχο ζιζανιοκτόνο επιτρέπει στους καλλιεργητές να σπείρουν, χωρίς να διατηρήσουν μεγάλες αποστάσεις μεταξύ των φυτών, μεγιστοποιώντας την απόδοση των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Σήμερα στις ΗΠΑ το 90% της καλλιέργειας αραβοσίτου, σόγιας, βαμβακιού, ζαχαρότευτλων και ελαιοκράμβης είναι ανθεκτική στο γλυφοσικό οξύ και επομένως έχει υποστεί γενετική μετάλλαξη.



Η σόγια είναι ένα πιάτο που σερβίρεται κρύο
 Στην Ελλάδα η καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων προϊόντων απαγορεύεται βάσει της ελληνικής νομοθεσίας. Ο δούρειος ίππος ωστόσο για την είσοδο της Μονσάντο και άλλων εταιριών βιοτεχνολογίας είναι η εισαγωγή κάθε χρόνο χιλιάδων τόνων μεταλλαγμένης σόγιας.

Η μεταλλαγμένη σόγια χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στην κτηνοτροφία και κυρίως στην εκτροφή πουλερικών και χοιρινών. Λόγω της υψηλής της περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη, που μπορεί να αγγίξει ακόμη και το 40%, γίνεται ανάρπαστη τόσο από κτηνοτρόφους όσο και από μεγάλες εταιρίες παραγωγής ζωικών προϊόντων. Οι εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και συσκευασία γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς επίσης και εγχώριες εταιρίες πουλερικών, χρησιμοποιούν, σύμφωνα με στοιχεία της Greenpeace , μεταλλαγμένη σόγια αφειδώς στην εκτροφή των ζωοειδών.

Εκτός των προβλημάτων υγείας που μπορεί να προκληθούν από την μεταλλαγμένη σόγια ανοίγει και ο κύκλος των μεταλλαγμένων τροφίμων στην Ελλάδα μέσω του ιδιόμορφου πατροναρίσματος των σπόρων. Η συνέχεια της ιστορίας έχει γραφτεί στις χώρες που ήδη έχουν εναρμονιστεί με τον Codex Alimentarius.


Η ντομάτα δεν είναι εφεύρεση
 Η «ανάπτυξη» αρχίζει από τη στιγμή που οι σπόροι μεταλλάσσονται, κατοχυρώνονται ως πνευματικά δικαιώματα της εταιρείας, και κλειδώνουν γενετικά αναγκάζοντας τον πληθυσμό να τους αγοράζει κάθε χρόνο ακριβότερα. Η ολοκλήρωση του σχεδίου παίρνει μορφή με την ανάπτυξη της πιο πρόσφατης τεχνολογίας της Μονσάντο, της λεγόμενης πατέντας «Terminator» (εξολοθρευτή). Αυτή η τεχνική εξασφαλίζει τη «στειρότητα» των σπόρων της σόγιας που εμπορεύεται η εταιρεία.

 Η πατέντα «Terminator» είναι αποκαλυπτική για τη στρατηγική των αγροβιομηχανικών κολοσσών. Η εταιρεία προσπαθεί να κατοχυρώσει την πατέντα(κατοχύρωση ευρεσιτεχνίας) μιας σειράς φυτών -αλλά και ζώων - που θα έχουν μονοετή διάρκεια έτσι ώστε να μπορεί να ελέγχει την παγκόσμια παραγωγή. Ακόμη κι αν κάποιος αγοράσει μόνο μια φορά τους σπόρους-εξολοθρευτές δε θα μπορεί να τους χρησιμοποιήσει στην επόμενη σπορά αφού εκ κατασκευής τους είναι μίας χρήσης.

Τα μέσα συντήρησης και οι καλλιέργειες περισσότερων από 1,4 δις ανθρώπων απειλούνται με καταστροφή. Αφενός οι ίδιοι οι παραγωγοί θα έχουν νομικές κυρώσεις, αφετέρου η βλάβη στη γη τους και στην ίδια τη βιοποικιλότητα θα είναι ανεπανόρθωτες.


Εν αρχή ην ο σπόρος

 «Αν ελέγχουν τον σπόρο, ελέγχουν την τροφή. Το γνωρίζουν, είναι στρατηγικό. Είναι ισχυρότερο από βόμβες και όπλα. Ο καλύτερος τρόπος να ελέγξεις τον παγκόσμιο πληθυσμό.»
                                                                Βαντάνα Σίβα-ινδή ακτιβίστρια κατά της παγκοσμιοποίησης
   
Τροποποιούν τους σπόρους, φτιάχνοντας υβρίδια ώστε να μην μπορούν να αναπαραχθούν οδηγώντας έτσι ολόκληρες κοινότητες, καλλιεργητές και αγρότες στην εξάρτηση από την εταιρεία και στη εγκατάλειψη της αυτονομίας τους.

 Εννέα πολυεθνικές αυτή τη στιγμή ελέγχουν το 90% της αγοράς των σπόρων παγκοσμίως. Τα μεγάλα μονοπώλια σπόρων στην Ινδία , εδώ και πολλά χρόνια πουλούν τους σπόρους αυτούς μαζί με τα υπόλοιπα χημικά προϊόντα που τα συνοδεύουν (λιπάσματα, εντομοκτόνα κ.λπ.). Παρά τις υποσχέσεις της Μονσάντο για βελτίωση της παραγωγικότητας των ινδών αγροτών, η χρήση μεταλλαγμένου σπόρου βαμβακιού επέφερε σύντομα προσβολή των φυτών από άλλες ασθένειες, αναγκάζοντας τους καλλιεργητές να προχωρήσουν άμεσα σε ψεκασμούς. Η υπερχρέωση των ινδών αγροτών, οι οποίοι είχαν πάρει δάνεια από τις τράπεζες για την αγορά των ακριβών και θαυματουργών σπόρων, σε συνδυασμό με την περιορισμένη αποδοτικότητά τους, έχει οδηγήσει στην αυτοκτονία πάνω από 270.000 υπερχρεωμένους αγρότες από το 1995.

Δεν υπάρχει επισιτιστική κυριαρχία χωρίς την κυριαρχία των σπόρων και δεν νοείται ελευθερία τροφίμων χωρίς την ελευθερία των σπόρων. Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο που χρησιμοποιεί και επιβάλλει το παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο είναι ο φασισμός των πολυεθνικών χωρίς σβάστικα, χωρίς εθνικά σύμβολα, χωρίς περιφραγμένα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Φασισμός με μπόλικη επίφαση επιλογής.

Η μη βιώσιμη ανάπτυξη του κυρίαρχου οικονομικού μοντέλου δημιουργεί τη βία της οικολογικής καταστροφής, της φτώχειας, της εξαθλίωσης και των διωγμών ολόκληρων ιθαγενών πληθυσμών, τη βία της εξουσίας του χρήματος μέσω της ιδιοποίησης των φυσικών πόρων της γης. Το να αξιώνει κανείς δικαίωμα ιδιοκτησίας της ίδιας της Ζωής αναδεικνύει την απληστία ενός συστήματος και θέτει για άλλη μια φορά σε αμφισβήτηση τα κίνητρα περί εξάλειψης του υποσιτισμού όταν υπάρχει επιπλέον τροφή ικανή να θρέψει 70% περισσότερων ανθρώπων από τον σημερινό πληθυσμό της Γης.

 Αλήθεια, τι γεύση έχει ο καπιταλισμός;

Τρίτη 19 Ιουλίου 2011

Mάνια Παπαδημητρίου

«Τώρα, κύριε Νίκο, είσαι εδώ...»



Με αφορμή τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Γκάτσου, η Μάνια Παπαδημητρίου σκηνοθετεί μια μουσικο-θεατρική παράσταση για τον πολύπλευρο ποιητή της Αμοργού (και σημαντικό στιχουργό του ελληνικού τραγουδιού). Η παράσταση αντλεί υλικό από το βιβλίο της Αγαθής Δημητρούκα Πουλάμε τη ζωή, χρεώνουμε το θάνατο στο οποίο αναδεικνύονται στοιχεία της προσωπικής ζωής του ποιητή.


Από το περιοδικό του Ελληνικού Φεστιβάλ

Γιατί επιλέξατε τον Γκάτσο για την παράσταση σας;
Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε το 1911 στην Ασέα της Αρκαδίας και πέθανε το 1992 στην Αθήνα. Έζησε δύο παγκοσμίους πολέμους, την Μικρασιατική καταστροφή, μία κατοχή, έναν εμφύλιο, δύο χούντες, την μεταπολίτευση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, την άνοδο και την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού. ΄Εζησε την ερήμωση των ελληνικών χωριών χάριν της αστυφιλίας αλλά και την αρχή της ερήμωσης της χώρας χάριν της μετανάστευσης. Διαβάζεις σήμερα την Αμοργό και νοιώθεις ότι είναι σαν να μιλάει ο Γκάτσος ξαφνικά στους Έλληνες του σήμερα θέλοντας να μας δώσει κουράγιο για το καινούριο ρήμαγμα της χώρας. Έζησε την απαξίωση των οικείων που δεν καταλάβαιναν την Αμοργό του. Αλλά είχε την τύχη να βρει και την δικαίωση από τους ξένους κριτικούς και τελικά την καταξίωση από την διανόηση. Για ένα παράξενο λόγο από το 1958 και μετά γράφει μόνο τραγούδια για το λαό του. Γιατί όχι ποίηση ξανά αλλά μόνο στιχουργική; Μήπως γιατί όπως έλεγε ο Ελύτης γι αυτόν: «Καλύτερα ταπεινή τέχνη που να λειτουργεί παρά υψηλή που σκονίζεται στα ράφια»;

Γιατί τον αποκαλείται "γνωστό- άγνωστο";
Eίναι ένα λογοπαίγνιο που έχει να κάνει με το γρίφο γύρω από την προσωπικότητά του καθώς δεν έδωσε καμία συνέντευξη ποτέ. Όσα ξέρουμε είναι ό, τι έχουν πει οι άλλοι γι αυτόν. Πίστευε ότι ο ποιητής πρέπει να μένει μόνο για το έργο του. Και βέβαια ο ίδιος ήταν μία προσωπικότητα που όλοι όσοι τον γνώρισαν θυμούνται αυτά που έλεγε στους άλλους. Ήταν, όπως είχε σημειώσει και ο Εμπειρίκος ένα πρόσωπο ιερό για την κοινότητα της διανόησης της Αθήνας αλλά και για τον λαό. Ποιος ξέρει ότι ο ποιητής της Αμοργού είναι και ο στιχουργός του «Μάτια βουρκωμένα;» ή του «Στου Όθωνα τα χρόνια» ή του «Δίχτυ», του «Μάνα μου Ελλάς» και του «Μια Κεφαλλονίτισσα»; Είναι λοιπόν και παραμένει και γνωστός και άγνωστός μας ο Κύριος Νίκος Γκάτσος.

Πώς προσεγγίζετε την προσωπικότητά του;
Το βιβλίο της Αγαθής Δημητρούκα αποτέλεσε για μας τον πυρήνα για αυτήν την ενασχόληση. Φέρνει στο φώς για πρώτη φορά την προσωπική του ζωή. Με τέτοια ευγένεια και λεπτότητα όμως που πραγματικά ένιωσα, όταν το διάβασα πως ο έρωτας δύο ανθρώπων μπορεί να είναι και κάτι διαφορετικό από αυτό που φαντάζεται κανείς όταν είναι νέος και πως ο χρόνος μόνο μπορεί να μας δώσει τα κλειδιά για να κατανοήσουμε πλευρές της ανθρώπινης ύπαρξης που όταν είμαστε νέοι αγνοούμε ή από το φόβο των γηρατειών υποτιμούμε. Υπάρχουν όμως κάποιες ψυχές που δεν φοβούνται. Τολμούν να αναπτύξουν την περιέργειά τους προς κάθε κατεύθυνση όσο άκαιρο και αν αυτό μοιάζει στα μάτια των υπολοίπων, των κοινών θνητών. Αυτό που μοιάζει να αφήνει πίσω της η παρουσία του Ν. Γκάτσου μέσα από το βιβλίο της Αγαθής είναι μια βαθειά πίστη στην ανθρώπινη συντροφικότητα και ταυτόχρονα τέτοια ταπεινότητα απέναντι στο θάνατο που σε κάνει να νιώθεις παρηγοριά τόσο για τους ανθρώπους όσο και για την ίδια τη δύναμη της ζωής.

Έχετε δηλώσει ότι μέσα από την παράσταση ανατρέχετε και στα τελευταία εκατό χρόνια της ελληνικής ιστορίας. Ποια μέθοδο ακολουθείτε;
Αναγκαστικά από τα κείμενα και μόνο ταξιδεύουμε στο χρόνο καθώς παρακολουθούμε την ζωή του ποιητή. Βρίσκουμε λοιπόν τη χώρα μας σε διάφορες στιγμές της και ντύνουμε αυτές τις ξεχωριστές στιγμές με τραγούδια του Γκάτσου που νομίζουμε ότι ταιριάζουν καθώς και με το ανάλογο οπτικό υλικό που άλλοτε είναι εικαστικό και άλλοτε δημοσιογραφικό.

Στην παράσταση ενσωματώνετε την ερμηνεία, το τραγούδι, τη σύνθεση, το video art... Πόσο δύσκολο είναι να συνδυαστούν αυτά τα είδη- η τέχνη με την τεχνολογία;
Είναι αρκετά δύσκολο ειδικά όταν η παραγωγή είναι τόσο μικρή που δεν είναι δυνατόν να δοκιμαστούν τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις παρά μόνο στο χώρο. Για μας είναι μαγικό να βρεθούμε σε αυτό το χώρο με αυτό το υλικό. Οι ηθοποιοί υπήρξαν ήρωες και οι μουσικοί μας και όλοι όσοι βοήθησαν αφιλοκερδώς για να γίνει αυτή η παράσταση που είναι ουσιαστικά μια προσφορά όλων μας στην αποκατάσταση του σπιτιού του Ν. Γκάτσου στην Ασέα. Γιατί των ποιητών τα σπίτια είναι ο τόπος της ψυχής των πολιτών μιας χώρας.

Σας ξέραμε ως ερμηνεύτρια θεατρικών ρόλων, σας συναντάμε και να σκηνοθετείτε. Σκηνοθέτρια ή ηθοποιός;
Σε τέτοιες εποχές αυτές οι ερωτήσεις είναι νομίζω άκαιρες. Βλέπεις άσχετες περσόνες σε άσχετες θέσεις που διαχειρίζονται και πολλά λεφτά. Τι συζητάμε τώρα; Σκηνοθέτης, ηθοποιός και επίσης μουσικός. Γιατί ο λόγος είναι μουσική και η μουσική είναι λόγος. Έτσι κι αλλιώς από το πιάνο και τη μουσική προσήλθα στη σκηνή.

Πώς βλέπετε το μέλλον του θεάτρου;
Σ’ αυτό θα απαντήσω με μία φράση του Γκάτσου στο Σαββόπουλο όταν ανησυχούσε για την τύχη της μουσικής: « Κι εσείς κύριε Σαββόπουλε γιατί ενδιαφέρεστε για την τέχνη ή για τον εαυτό σας;». Για να μην κατηγορηθώ λοιπόν κι εγώ ότι μιλώντας για το θέατρο ουσιαστικά ανησυχώ για τον εαυτό μου δεν λέω τίποτα. Γιατί μπορεί ο Γκάτσος να είναι παρών και να μας ακούει.


info
Ο γνωστός μας άγνωστος κύριος Γκάτσος


Η Μάνια Παπαδημητρίου σκηνοθετεί μια μουσικοθεατρική παράσταση με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή Νίκου Γκάτσου και μας δίνει μια ευκαιρία να ανακαλύψουμε τις άγνωστες πτυχές του.
Σκηνοθεσία-Μάνια Παπαδημητρίου, Σκηνογραφία-Άρτεμις Θεοδωρίδη, Video
Art-Ευαγγελία Χρηστάκου, Επιμέλεια κειμένων: Μάνια Παπαδημητρίου,Αγαθή Δημητρούκα, Μουσική Επιμέλεια: Τάσος Αντωνίου, Σπύρος Παπαθεοδώρου.

Παίζουν: Τάσος Αντωνίου (τραγούδι, κιθάρα, μαντολίνο), Εβελίνα Αραπίδου (τραγούδι), Θεοδώρα Ευγενάκη (τραγούδι), Αγαπητός Μανδαλιός, Μάνια Παπαδημητρίου (τραγούδι), Σπύρος Παπαθεοδώρου (πιάνο- ηλεκτρικό πιάνο- ακορντεόν).

Mικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου
22-23 Ιουλίου, 21:30
Εισιτήρια: 30, 20, 10€

Παρασκευή 1 Ιουλίου 2011

Φλερτάροντας με τον θάνατο


του Γιώργου Αυγερόπουλου

Έχω καλύψει συγκρούσεις διαδηλωτών με την αστυνομία σε διάφορα μέρη του κόσμου εκτός της Ελλάδας, όπως στην Αργεντινή, την Ιταλία, τη Βολιβία και το Μεξικό. Ειδικά στο Μεξικό, οι αστυνομικοί όπως γνωρίζουν πολλοί, θεωρούνται άγριοι, ανεκπαίδευτοι και διεφθαρμένοι. Όμως αυτό που έζησα και κατέγραψα τόσο εγώ όσο και οι συνεργάτες μου χθες Τετάρτη 29/6 στο Σύνταγμα, ξεπερνάει σε αγριότητα κάθε όριο. Η Ελληνική αστυνομία παίρνει δίκαια και με διαφορά το βραβείο βαρβαρότητας. Μιας βαρβαρότητας που καμία σχέση δεν είχε με καταστολή αλλά ήταν ένα συνεχές φλερτ με τον θάνατο.
Από θαύμα δεν θρηνήσαμε νεκρούς. Και ο κ. Παπουτσής θα πρέπει να ανάψει λαμπάδα στον Θεό που πιστεύει, καθώς μόνο στην καλή του τύχη θα πρέπει να αποδοθεί το γεγονός ότι δεν απολογείται σήμερα για θύματα.
Το σχέδιο εκκένωσης της πλατείας Συντάγματος τις δύο τελευταίες μέρες, ήταν ένα “γιουρούσι” όπως εύστοχα παρατήρησε ο Αϊμάν, Ισπανός δημοσιογράφος που εργάζεται για το Al Jazeera. Ένα γιουρούσι, εναντίον όλων και όποιον πάρει ο χάρος. “Μα καλά τι αστυνομία είναι αυτή που έχετε;” με ρώτησε αγανακτισμένος. “Είστε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τουλάχιστον ακόμα” μου είπε με νόημα χαμογελώντας.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Περίπου στη 13.30 υπάρχει πολύς κόσμος συγκεντρωμένος μπροστά από την Βουλή. Δεν είναι κουκουλοφόροι. Δεν πετάνε πέτρες. Είναι γέροι, νέοι, γυναίκες, άντρες, φοιτήτριες και φοιτητές, εργαζόμενοι, άνεργοι που φωνάζουν συνθήματα, ρίχνουν την γνωστή μούντζα προς το κοινοβούλιο, και οι πιο θερμόαιμοι μπροστά – μπροστά άντε να εκτοξεύουν καμιά βρισιά εναντίον των αστυνομικών και να κουνάνε τα κιγκλιδώματα που έχουν στηθεί μπροστά στον Άγνωστο Στρατιώτη. Τίποτα το σημαντικό δηλαδή που να δικαιολογεί αυτό που θα ακολουθήσει. Ξαφνικά από παντού, από δεξιά, από αριστερά και από το κέντρο, αρχίζει μια γενική επίθεση των αστυνομικών δυνάμεων που απωθούν τους διαδηλωτές προς τα σκαλιά της πλατείας Συντάγματος. Φανταστείτε δηλαδή χιλιάδες ανθρώπους να τρέχουν αλλόφρονες προς ένα στενό άνοιγμα το πλάτος του οποίου δεν ξεπερνά τα δέκα μέτρα. Από πίσω τους τα ΜΑΤ, ρίχνουν μέσα στο πλήθος χειροβομβίδες κρότου λάμψης και δακρυγόνα, προκαλώντας πανικό. Άνθρωποι καίγονται από τις φλόγες, πνίγονται από τα δακρυγόνα δεν βλέπουν μπροστά τους και αρχίζουν να ποδοπατούν ο ένας τον άλλον και να κουτρουβαλούν στα σκαλιά. Υπάρχουν άνθρωποι λιπόθυμοι, άλλοι ποδοπατημένοι μέσ’ τα αίματα. Παρόλα αυτά οι αστυνομικοί δεν αποχωρούν. Χτυπάνε με τα γκλομπς όποιον βρουν μπροστά τους, ανθρώπους δηλαδή που τρέχουν να σωθούν πατώντας ο ένας πάνω στον άλλον.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Πέρα από την δράση των προβοκατόρων η οποία έχει καταγραφεί σε βίντεο και φωτογραφίες που βγήκαν και θα συνεχίσουν να βγαίνουν τις επόμενες μέρες, πέρα από τους μπαχαλάκηδες την δράση των οποίων απεχθάνομαι και διαφωνώ κάθετα, η πέτρα είναι πλέον εύκολο να φύγει από το χέρι οποιουδήποτε, που τον χτύπησαν, τον ψέκασαν, και είναι άνεργος, άστεγος – ναι, υπάρχουν πλέον νεοάστεγοι – και κάθε μέρα γίνεται φτωχότερος χωρίς να βλέπει διέξοδο από πουθενά.
Δεν σας κρύβω ότι φοβήθηκα βλέποντας μια άνευ προηγουμένου αγριότητα να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μου. Ένιωσα τον ίδιο φόβο που έχω νιώσει σε ζόρικες περιοχές του πλανήτη. Ένιωσα τον φόβο του θανάτου. Καθώς νόμιζα πως ήταν η ιδέα μου και πως είχα ξεσυνηθίσει να δουλεύω στην Ελλάδα – έχω να δουλέψω στη χώρα μου από το έτος 2000- ρώτησα παλιούς μου συναδέλφους αν είχαν ξαναζήσει κάτι τέτοιο εδώ. Μου απάντησαν πως δεν είχαν ξαναζήσει κάτι παρόμοιο.
Θα ήθελα λοιπόν ένας λογικός άνθρωπος από το υπουργείο “Προστασίας του Πολίτη” (το βάζω σε εισαγωγικά γιατί πλέον ο τίτλος του μου θυμίζει το Υπουργείο Αγάπης του Όργουελ στο 1984) να μου απαντήσει στις εξής ερωτήσεις:
Ποιος έδωσε την εντολή για την γενική επίθεση στις 13.30 και γιατί; Ποιανού ιδέα ήταν να διατάξει τις αστυνομικές δυνάμεις να κυνηγήσουν ένα πανικόβλητο πλήθος που ποδοπατιέται στα σκαλιά πετώντας κρότου – λάμψης και δακρυγόνα χτυπώντας αδιακρίτως, παίζοντας κορώνα γράμματα την πιθανότητα, κάποιος ανάμεσα στους χιλιάδες, να αφήσει την τελευταία του πνοή στην πλατεία.
Για ποιο λόγο οι αστυνομικοί δεν σεβάστηκαν το ιατρείο της πλατείας Συντάγματος; Επαγγελματίες γιατροί πνευμονολόγοι και άλλοι, όλοι εθελοντές, φρόντιζαν τραυματίες καθ’ όλη την διάρκεια των συγκρούσεων. Δεν ήταν “κουκουλοφόροι”, γιατροί ήταν. Φώναζαν στους αστυνομικούς “εδώ είναι ιατρείο” αλλά καμία σημασία δεν έδιναν εκείνοι. Αφιονισμένοι, τους έριχναν δακρυγόνα και τους χτυπούσαν. Όπως μας είπε ένας γιατρός “Αυτά δεν γίνονται ούτε στον πόλεμο. Ακόμα και στον πόλεμο υπάρχει ανακωχή για να μαζέψεις και να φροντίσεις τους τραυματίες.” Τα μάζεψαν άρον – άρον οι άνθρωποι και έστησαν το ιατρείο κάτω στο μετρό αλλά ούτε και αυτό γλίτωσε από τις ρίψεις χημικών.
Για ποιο λόγο χτυπήθηκαν δάσκαλοι στην Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος; Και αυτοί κουκουλοφόροι; Δεν νομίζω. Τα ΜΑΤ αφού πέταξαν δακρυγόνα στην είσοδο του κτιρίου στην οδό Ξενοφώντος 15, άρχισαν να τους πετούν πέτρες (!) και να ανοίγουν κεφάλια με την ανάποδη του γκλομπ, σύμφωνα με μαρτυρίες των ίδιων. Τρεις τραυματίες, ένας με σπασμένα πλευρά, ένας με ανοιγμένο κεφάλι και ένας με ελαφρά τραύματα στο χέρι. Έλεγαν οι δάσκαλοι: “Όταν μια κοινωνία κακοποιεί τους δασκάλους της βρίσκεται στο κατώτερο σκαλοπάτι που μπορεί να φτάσει”
Με ποια λογική οι αστυνομικοί έριξαν χημικά και χτύπησαν ανθρώπους μέσα σε μανάβικα και σουβλατζίδικα στο Μοναστηράκι και στην Πλάκα, προκαλώντας τρόμο σε πελάτες και τουρίστες;
Και τέλος κάτι προσωπικό για τον κ. Παπουτσή: Γιατί με χτυπήσατε; Όχι εσείς δηλαδή, ένας από τους άνδρες της αστυνομίας σας. Επειδή όμως εγώ δεν γνωρίζω τον “ανώνυμο” ΜΑΤατζή και γνωρίζω εσάς, θα ήθελα πραγματικά μια απάντηση. Η κατάσταση ήταν σχετικά ήρεμη εκείνη την ώρα και γω τραβούσα με την κάμερα μια διμοιρία των ΜΑΤ που ανέβαινε προς την Βουλή, όταν ένας ξέκοψε από την διμοιρία του, ήρθε προς το μέρος μου και στάθηκε μπροστά μου σε απόσταση αναπνοής. Σταμάτησα να τραβάω και κατέβασα την κάμερα. Με κοιτούσε μες στα μάτια. Του είπα τι θέλει και ως απάντηση εισέπραξα μια, για να θυμάμαι τη μέρα. Ο κόσμος άρχισε να φωνάζει: “Τον Αυγερόπουλο χτυπάς ρε”. Δεν αντέδρασα καθόλου και εκείνος απομακρύνθηκε. Αν είχα αντιδράσει ίσως να τα λέγαμε στο τμήμα όπου θα μου ζητάγατε συγνώμη για την… “παρεξήγηση”. Παρεπιπτόντως: Στην Οαχάκα, όταν με είχαν στριμώξει μαζί με τον κάμεραμάν μου οι Μεξικανοί αστυνομικοί, που όπως είπαμε θεωρούνται άγριοι, ανεκπαίδευτοι και διεφθαρμένοι, τους φώναξα “Δημοσιογράφος” και δεν με πείραξαν. Στη χώρα μου τις έφαγα για πρώτη φορά.
Πηγή : ΕΞΑΝΤΑΣ

Βαγγέλης Πισσίας, Ένα Καράβι για την Γάζα: «Για να φτάσουμε πρέπει πρώτα να αποπλεύσουμε»


Συνέντευξη για τον "Δρόμο της Αριστεράς"

Λίγες εβδομάδες απομένουν μέχρι να αποπλεύσει ξανά η διεθνής αποστολή Στόλος της Ελευθερίας 2. με σκοπό την άρση του θαλάσσιου αποκλεισμού της Γάζας.
Ένα χρόνο μετά την επίθεση των ισραηλινών ναυτικών δυνάμεων στον πολυεθνικό Στόλο της Ελευθερίας και τη δολοφονία 9 ακτιβιστών, 44 χρόνια από την έναρξη της ισραηλινής κατοχής στη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και την Ιερουσαλήμ και 4 χρόνια από τον ερμητικό αποκλεισμό της Γάζας «το ερώτημα δεν είναι γιατί παλεύουμε ενάντια στον αποκλεισμό αλλά γιατί δεν εφαρμόζεται το διεθνές δίκαιο στην Παλαιστίνη και γιατί δεν αντιδρά η διεθνής κοινότητα.», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Συντονιστική Επιτροπή του Στόλου της Ελευθερίας 2. Στη νέα αυτή δράση αλληλεγγύης προς το λαό της Παλαιστίνης θα συμμετέχουν περισσότερα από 10 σκάφη μεταφέροντας φορτίο χιλιάδων τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας.
Μιλήσαμε με τον Βαγγέλη Πισσία, από την ελληνική πρωτοβουλία Ένα Καράβι για την Γάζα, για τις πολιτικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί ως τώρα, για τις προετοιμασίες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.

Πλησιάζει η ώρα του απόπλου;
Ακόμα έχουμε δρόμο γιατί όλη η πίεση έχει πέσει τώρα πάνω στις κυβερνήσεις, ώστε να μην αφήσουν τα πλοία να αποπλεύσουν. Πιθανόν την ώρα που θα πρέπει να αναχωρήσει το πλοίο θα έχουμε προβλήματα. Δόθηκε κυρίαρχη σημασία να πιεστεί η ελληνική κυβέρνηση θεωρώντας, και όχι άδικα, ότι τα περισσότερα πλοία αν δεν αποπλεύσουν τουλάχιστον θα περάσουν από τα ελληνικά χωρικά ύδατα.
Αυτό είναι ο ορισμός της καταπάτησης του διεθνούς δικαίου. Η ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να το αντιμετωπίσει παρά μόνο ως εκβιασμό. Μένει να δούμε πώς θα το χειριστεί.

Σε ποιο στάδιο συνεννόησης βρισκόσαστε με τις άλλες αποστολές;
Γίνεται μια καλή προσπάθεια συνεννόησης και συντονισμού. Έχουμε δύο ειδών συμμετοχές. Συμμετοχές πρωτοβουλιών από περίπου 22 χώρες οι οποίες μετέχουν με δικό τους καράβι και συμμετοχές όπου ένα καράβι στηρίζεται από δύο χώρες. Εμείς βάζουμε δύο καράβια μαζί με τους Σουηδούς και τους Νορβηγούς.

Τα καράβια με τα οποία είχατε συμμετάσχει πέρυσι παραμένουν στο Ισραήλ;

Τα έχει κρατήσει το Ισραήλ. Τα τούρκικα όμως έχουν επιστραφεί κι αυτό είναι ένα δείγμα για το πόσο η ισραηλινή κυβέρνηση λαμβάνει υπόψη της την τουρκική κυβέρνηση και πόσο την ελληνική. Και να σκεφτεί κανείς ότι η τουρκική κυβέρνηση είναι, όπως δείχνουν τουλάχιστον τα πράγματα, αντίπαλη ενώ η ελληνική είναι φιλική. Φαίνεται ότι ο φίλος δεν εκτιμάται όσο ο αντίπαλος στην προκειμένη περίπτωση.

Το Ισραήλ πώς αντιμετωπίζει μέχρι στιγμής τις προετοιμασίες;
Το Ισραήλ επικέντρωνε την προσπάθειά του στο να μην μπορέσουμε να φτάσουμε να αποκτήσουμε πλοία, να μην δημιουργήσουμε τις οργανωτικές και υλικοτεχνικές προϋποθέσεις, να μην έχουμε όργανα διαχείρισης του σχεδίου και να μην συνεννοηθούμε. Τα ξεπεράσαμε όμως αυτά και σήμερα έχουμε έναν αξιοπρεπή στολίσκο με διπλάσιο αριθμό πλοίων. Τα πλοία θα είναι 10-12 και περίπου 1.000 άτομα.

Η στάση του Ισραήλ θα είναι η ίδια δεδομένης της κατάστασης στη Μέση Ανατολή;
Λογικά το Ισραήλ δεν θα πρέπει σε αυτή τη φάση, σ’ ένα διεθνές περιβάλλον το οποίο έχει αλλάξει ριζικά, να επιχειρήσει να αντιμετωπίσει μια προσπάθεια σαν κι αυτή με βία. Αν το κάνει θα αμαυρώσει ακόμα περισσότερο το πρόσωπο της Δύσης.
Δεν θα μπορεί να δικαιολογήσει γιατί η βία του Μουμπάρακ είναι διαφορετική από τη δική του. Πιστεύουμε ότι μια επιθετική στάση θα βλάψει και αυτό και τους πολίτες του.
Το Ισραήλ μας έχει συνηθίσει σε μια φαινομενική ανορθολογικότητα με τις ενέργειές του. Έχει εδραιώσει την πολιτική του σε αυτό που λέμε πολιτική ισχύος. Προσπαθεί να στέλνει το μήνυμα ότι είναι δικαίωμά του να υπερασπιστεί με κάθε μέσο την εθνική του ασφάλεια.

Τι είναι αυτό που επιχειρείτε με αυτή την αποστολή;

Εμείς προκαλούμε το Ισραήλ αλλά αυτή η πρόκληση δεν αφορά τη διάπραξη παρανομίας αλλά το σεβασμό του διεθνούς δικαίου.
Ζητάμε να ανοίξουν τα θαλάσσια σύνορα της Γάζας.
Δεν ισχύει αυτό που ισχυρίζονται πολλοί ότι με το άνοιγμα του συνοριακού σταθμού της Ράφας από την πλευρά της Αιγύπτου η αποστολή μας δεν έχει ουσιαστικό λόγο. Η κυριαρχία μιας χώρας αφορά εξίσου το έδαφος, τη θάλασσα και τον αέρα. Ποια χώρα θα δεχόταν να επικοινωνεί με τον υπόλοιπο κόσμο μέσω μιας άλλης χώρας;
Το Ισραήλ προσπαθεί να μεταθέσει το πρόβλημα μεταξύ Γάζας και Αιγύπτου αλλά είναι αποκλειστικά πρόβλημα Ισραήλ και Παλαιστίνης και συμπυκνώνεται σε μια λέξη. Κατοχή.

Κυριακή 13 Μαρτίου 2011

Ο θάνατός σου, η ζωή τους.


keep your coins-i want change

Δύο νεκροί στο κέντρο της Αθήνας. Έξι νεκροί μετανάστες σε κατάστημα στο Αιγάλεω. Τρεις –επιβεβαιωμένοι- νεκροί στη Σούδα και έντεκα «αγνοούμενοι». Οι δύο πέθαναν από το κρύο, οι έξι καήκαν ζωντανοί και οι τρεις πνίγηκαν πέφτοντας στη θάλασσα την ώρα που έδενε το πλοίο στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τον επαναπατρισμό τους.

Μέρες χρεοκοπίας πλέον και όχι κρίσης, Χρεοκοπίας όχι μόνο οικονομικής αλλά κοινωνικής, πολιτισμικής και συνειδησιακής. Οι κοινωνικές δομές καταρρέουν, η ανασφάλεια και οι επισφάλεια βασιλεύουν σε μια κοινωνία που οι λέξεις «πρόνοια», «περίθαλψη», «δικαιώματα» αρχίζουν να είναι παρεμφερείς με «αίμα», «δάκρυα» και «ιδρώτας».
Ποιο σίγουρο είναι πλέον ότι από τη δουλειά σου θα σε πάρουν τέσσερις παρά ότι θα αποχωρήσεις αξιοπρεπώς λαμβάνοντας σύνταξη. Το σύστημα υγείας παραπαίει με τις νοσοκόμες και τους ασθενείς να κάνουν πάρτι αν υπάρχουν γάζες και υλικά .Πάνω από 80 νεκροί σε χώρα της ανεπτυγμένης Δύσης από μια απλή γρίπη πόσο φυσικό ακούγεται;
Τα Πανεπιστήμια φυτοζωούν με απλήρωτους καθηγητές, επιπλέον περικοπές σε συγγράμματα και υλικό εξοπλισμό και τα σχολεία συγχωνεύονται γιατί η κυβέρνηση αποφάσισε να συσφίξει τις σχέσεις των μαθητών οι οποίοι θα κάνουν ανά 30άδες μάθημα .

Μέσα σε αυτή την κοινωνία κάθε βδομάδα που περνάει πεθαίνει κόσμος…για πλάκα. Στο κέντρο της Αθήνας, στα μεγάλα λιμάνια της χώρας, στα πάρκα της πόλης.
Αυτοί οι θάνατοι δεν είναι άξιοι λόγου για τους έγκριτους τηλε-δημοσιογράφους και της εφημερίδες της κυβερνήσεως που όσο περνά ο καιρός πληθαίνουν (Νέα, Βήμα κ.α.). Ποιο είναι το προφίλ-νεκρού και ποια τα κριτήρια που σύμφωνα με την κ.Τρέμη και τους κ. Πρεντεντέρηδες πρέπει να πληροί κάποιος για να ασχοληθούν μαζί του? Μετά από αρκετή φαιά ουσία που καταναλώσαμε για να καταλάβουμε ποια πρέπει να ναι τα κριτήρια καταλήξαμε. Αν είσαι άστεγος, μετανάστης, πρόσφυγας, πεινασμένος λυπούμαστε αλλά όπως δεν ασχολήθηκε κανείς μαζί σου όσο ζούσες δεν θα ασχοληθεί και μετά θάνατον. Ξέχασα. Υπάρχει μια εξαίρεση. Αν ο κ. Πάγκαλος και τα υπόλοιπα λαγωνικά αντιληφθούν ότι ο Σύριζα και όλοι αυτοί οι άπλυτοι αριστεροί υποκίνησαν τους θανάτους για πολιτικό όφελος τότε θα γίνει πρωτοσέλιδο. Δεν ξέρω αν το ακούσατε αλλά στα μαγαζιά του Τύπου κυκλοφορούν οι φήμες ότι ο Σύριζα υποκινούσε τους μετανάστες στην απεργία πείνας για να εκμεταλλευτεί πολιτικά κάποιον ενδεχόμενο θάνατο. Είναι πολύ συνηθισμένο να ρισκάρει κάποιος τη ζωή του επειδή του το ζήτησε κάποιος.

Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να είσαι λευκός, κατά προτίμηση 20-25 χρονών, Έλληνας και «ήρωας». Το να προσπαθείς να επιζήσεις στο δρόμο στους -2, το να φεύγεις από τη χώρα σου επειδή βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου, το να πηγαίνεις ενάντια στο ένστικτο της επιβίωσης κάνοντας απεργία πείνας για στοιχειώδη δικαιώματα δεν είναι ηρωικό, αυτά είναι αστεία πράγματα και ψιλά γράμματα επίσης

Πόσοι πέθαναν συνολικά την περασμένη εβδομάδα ξέρετε? Όχι και ούτε πρόκειται να μάθετε γιατί οι θάνατοι πλέον αντιμετωπίζονται από τους «ειδικούς» που διαμεσολαβούν το «μήνυμα» σαν φυσικά φαινόμενα.
Ο πνευματικός και ψυχικός θάνατος είναι παρών καθημερινά και θα είναι όσο τα κέρδη και ο πλούτος συσσωρεύονται σε λίγα χέρια και όσο η εξαθλίωση , ο φόβος και η ανασφάλεια που καλλιεργούνται για τους πολλούς δεν βρίσκουν εμπόδιο.
. Αυτό είναι το μυστικό του ηρωισμού: να μην επιτρέπεις στον φόβο να συνοδεύει τη ζωή σου έχει πει κάποιος «σοφός.»

Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2011

Πανεπιστήμιο της αλληλεγγύης και όχι του ρατσισμού


του
Παναγιώτη Σωτήρη (αναδημοσίευση από alfavita.gr)

Ένας από τους δρόμους της Πράγας ονομάζεται οδός 17 Νοέμβρη. Δεν παραπέμπει στη δική μας εξέγερση του Πολυτεχνείου, αλλά στην εισβολή των ναζιστικών δυνάμεων στο Πανεπιστήμιο της Πράγας στις 17/11/1939, τη σύλληψη 1200 φοιτητών και την εκτέλεση 9 από αυτούς ως «πρωτεργατών». Για τους εκπροσώπους του φασισμού και της κρατικής τρομοκρατίας το Πανεπιστήμιο ήταν πάντοτε ένας εχθρός.

Γιατί δεν μπορούν να ξεχάσουν ότι σε όλη την ιστορία του το Πανεπιστήμιο δεν έπαψε να «πολιτεύεται». Ποτέ τα Πανεπιστήμια δεν ήταν χώροι μόνο διδασκαλίας και έρευνας. Υπήρξαν πάντοτε χώροι πολιτικής διαμαρτυρίας, ριζοσπαστικής αναζήτησης, αμφισβήτησης της κυρίαρχης τάξης πραγμάτων. Λειτούργησαν ως σημεία αναφοράς για τους οραματισμούς ολόκληρων κοινωνιών.

Γι’ αυτό και είναι επικίνδυνη και εντελώς αντίθετη στην ιστορία του Πανεπιστημίου και των αγώνων του, η στάση που επέλεξαν η Κοσμητεία της Νομικής Σχολής Αθηνών, η Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Αθηνών, η ηγεσία της ΠΟΣΔΕΠ απέναντι στην απεργία πείνας 300 μεταναστών στη Νομική Αθηνών. Αφήνω κατά μέρος τις δηλώσεις της Υπουργού Παιδείας, περί «τήρησης του νόμου», γιατί δεν θα περιμέναμε κάτι καλύτερο από την εκπρόσωπο μιας κυβέρνησης που έχει κάνει αλλεπάλληλα κοινοβουλευτικά πραξικοπήματα, στέλνει τα ΜΑΤ ενάντια στους διαδηλωτές και σχεδιάζει «τείχος του αίσχους» στον Έβρο.

Αυτό που προβληματίζει είναι πρώτα από όλα η υποτίμηση των τεράστιων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι στερούνται στοιχειωδών δυνατοτήτων νομιμοποίησης. Η πανεπιστημιακή κοινότητα δεν έχει το δικαίωμα να λέει «δεν με νοιάζει», όταν στην Ελλάδα έχει σχεδόν καταργηθεί το δικαίωμα του πολιτικού ασύλου και όταν η απουσία νομιμοποίησης των μεταναστών συντηρεί ένα καθεστώς υπερεκμετάλλευσης και εργοδοτικής ασυδοσίας.

Επιπλέουν, τέτοιες φωνές αναπαράγουν μια βαθιά ρατσιστική τοποθέτηση που λέει ότι μαθήματα πανεπιστημιακά και παρουσία μεταναστών – σε χώρους που δεν χρησιμοποιούνται για μαθήματα – δεν μπορούν να συνυπάρχουν. Αυτό παραπέμπει στο ρατσιστικό στερεότυπο ότι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες αποτελούν εστία μόλυνσης, το ίδιο στερεότυπο που χρησιμοποιούν και οι νεοναζιστικές ομάδες σε γειτονιές της Αθήνας για να απαιτήσουν τη βίαιη εκδίωξη των μεταναστών και των προσφύγων.

Βαθιά αντιδραστική είναι και η αντίληψη ότι στο Πανεπιστήμιο δεν έχει θέση η αλληλεγγύη σε κινήματα που προέρχονται έξω από τα ακαδημαϊκά όρια. Σύμφωνα με αυτή τη λογική στην Κατοχή δεν θα έπρεπε το ΕΜΠ και οι άλλες Σχολές να είναι ορμητήρια του αντιφασιστικού αγώνα και της δράσης του ΕΑΜ νέων και της ΕΠΟΝ. Δεν θα έπρεπε να είναι οι Σχολές τα κέντρα του αντιδικτατορικού αγώνα, ούτε να γίνονταν η κατάληψη της Νομικής και του ΕΜΠ το 1973. Δεν θα έπρεπε στη Μεταπολίτευση οι πανεπιστημιακοί χώροι να στεγάζουν απεργούς και απολυμένους εργάτες. Δεν θα έπρεπε σήμερα να διοργανώνονται εκδηλώσεις, συζητήσεις και συναυλίες.

Η ιστορία του Πανεπιστημίου είναι ιστορία αγώνα, ανυπακοής, αξιοπρέπειας και τέτοια οφείλει να παραμείνει. Τα Πανεπιστήμια δεν πρέπει να γίνουν χώροι αποστειρωμένοι από κάθε συλλογική συζήτηση, αναζήτηση και διεκδίκηση.

300 άνθρωποι διαλέγουν την πιο ακραία μορφή κινητοποίησης, την απεργία πείνας, για να διεκδικήσουν αυτονόητα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα. «Μπαίνουμε μπροστά με τη ζωή μας για να σταματήσουμε τώρα την αδικία σε βάρος μας», γράφουν στην ανακοίνωσή τους. Το Πανεπιστήμιο μόνο προσφέροντάς τους την πλήρη και αδιαπραγμάτευτη αλληλεγγύη του δικαιώνει το ρόλο και την αποστολή του.

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011

Η νεολαία δεν μπορεί να ρίξει την κυβέρνηση μόνη

Αναδημοσίευση από το Αριστερό Βήμα

Του Owen Jones (από το site UCL Occupation 3/1/2011)

Στο πλαίσιο του μεγάλου φοιτητικού και μαθητικού κινήματος που αναπτύσσεται στη Βρετανία κατά της αποδιοργάνωσης της δημόσιας εκπαίδευσης εν γένει και του αποκλεισμού μεγάλων τμημάτων νέων των εργαζόμενων τάξεων από την ανώτατη εκπαίδευση μέσω του τριπλασιασμού των διδάκτρων, και του χάσματος ανάμεσα στην επίσημη ηγεσία του φοιτητικού χώρου και στο κίνημα που φαίνεται να διευρύνεται, διεξάγεται έντονη συζήτηση πάνω στο θέμα της κοινωνικής πρωτοπορίας, της πολιτικής εξουσίας, στη σχέση κινήματος-πολιτικών οργανώσεων, βάσης-ηγεσίας, στόχων και στρατηγικής κ.λπ. τα οποία αναδύθηκαν έντονα στη Βρετανία όπου η θέση της Αριστεράς είναι εξαιρετικά αδύναμη, αλλά εν πολλοίς απασχολούν τα κινήματα απανταχού στον κόσμο. Το άρθρο που δημοσιεύουμε είναι το πρώτο μιας σειράς που σκοπό έχει αφ΄ ενός την ενημέρωση αφ΄ ετέρου την πρόσκληση σε διάλογο.


Η σύγχρονη Αριστερά διαθέτει ελάχιστα τόσο πολύτιμα εικονικά γεγονότα όσο η γαλλική εξέγερση του Μάη του 1968. 10 εκατομμύρια εργάτες να καταλαμβάνουν εργοστάσια ή να απεργούν, και τη μεγαλύτερη γενική απεργία στην ιστορία της Ευρώπης. Χιλιάδες ριζοσπάστες φοιτητές να ζητούν την ανατροπή του γαλλικού καπιταλισμού. Καθώς τα οδοφράγματα ορθώνονταν σε όλη τη χώρα, ο πρόεδρος Σαρλ ντε Γκολ πέταξε στη Γερμανία για να συσκεφθεί με τους συμβούλους του. Οι κυβερνήτες της Ευρώπης παρατηρούσαν πανικόβλητοι.

Όμως, αυτά που οι Γάλλοι αποκαλούν les evenements de mai 1968 δεν μπορούν να αποτελούν την έμπνευση για το σημερινό κίνημα κατά του Συνασπισμού Συντηρητικών-Φιλελευθέρων. Αποτελούν όμως μια προειδοποίηση της Ιστορίας. Από τη σκοπιά της ριζοσπαστικής Αριστεράς, η εξέγερση ήταν μια καταστροφική αποτυχία. Ο Ντε Γκολ διέλυσε το Κοινοβούλιο και η Δεξιά πέτυχε μια σαρωτική εκλογική νίκη. Το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΓΚΚ) έχασε τις μισές έδρες του. Οι εργάτες κέρδισαν αυξημένο κατώτατο μισθό, αλλά η γκολική τάξη πραγμάτων δεν αποδιοργανώθηκε.

Ο Μάης του 1968 είναι ένα παράδειγμα του τι συμβαίνει όταν ένα μαζικό κίνημα εμφανίζεται αυθόρμητα , αλλά δεν έχει πολιτική ηγεσία. Το ΓΚΚ αρνήθηκε να δώσει στην εξέγερση πολιτική κατεύθυνση και δαπάνησε το μισό από το χρόνο του καθυβρίζοντας τους ριζοσπάστες φοιτητές. Εν απουσία ηγεσίας, το πάθος και η οργή έμειναν χωρίς κατεύθυνση και ξεφούσκωσαν. Το θερμό φθινόπωρο της Ιταλίας στα 1969-1970 –όταν εκατομμύρια εργάτες κατέβηκαν σε απεργία—ξεθύμανε για παρόμοιους λόγους.

Ύστερα από το απρόσμενο ξέσπασμα της φοιτητικής και μαθητικής εξέγερσης στη Βρετανία του Κάμερον, αναπόφευκτα έγιναν συγκρίσεις με τη δεκαετία του 1960. Το μαχητικό πνεύμα, που είχε εμφανώς εξαλειφθεί με την επίθεση του θατσερισμού τη δεκαετία του 1980, φαίνεται πως έχει αναβιώσει. Είχα το προνόμιο να συμμετάσχω στην κατάληψη του πανεπιστημίου μου, του University College of London, και να γίνω μάρτυρας οικείων καταστάσεων για έναν παλαίμαχο των ριζοσπαστικών κινημάτων της δεκαετίας του 1960. Αλλά δεν μπορώ παρά να εκφράσω την ανησυχία μου για την επαναφορά άλλων ιδεών εκείνης της δεκαετίας: κυρίως της ιδέας ότι δεν χρειάζονται ηγέτες, ότι μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο χωρίς να πάρεις την εξουσία και ότι οι φοιτητές ή η “νεολαία” γενικότερα θα αποτελέσει την ηγεσία της “επανάστασης”.

Η [αρθρογράφος] Λόρι Πένι έχει αναδειχθεί ως η πιο εύγλωττη φωνή του αναδυόμενου νεολαιίστικου κινήματος: τα ρεπορτάζ της για τα απογοητευμένα παιδιά που ξυλοκοπούνται από τις δυνάμεις του κράτους έχουν μεταφέρει την κτηνώδη πραγματικότητα σε ένα σοκαρισμένο ευρύτερο ακροατήριο. Και στα κείμενά της υπάρχουν ισχυροί αντίλαλοι των αντιλήψεων που είχαν κυριαρχήσει κατά τη δεκαετία του 1960. “Οι νέοι της Βρετανίας δεν χρειάζονται ηγέτες και το νέο κύμα ακτιβιστών δεν ενδιαφέρεται για την ιδεολογική γραφειοκρατία της παλιάς Αριστεράς”, γράφει. Τα πολιτικά κόμματα έχουν προδώσει τους νέους και δεν αποτελούν πλέον μέσα πολιτικής αλλαγής. Μια “οργανική δικτύωση” απέρριψε τις “παλιές υποταγμένες δομές της εργατικής συνδικαλιστικής δράσης” όπως και τις σέχτες του τύπου Η Ζωή του Μπράιαν*”, και οι ιδεολογικές διαφορές μπήκαν στην άκρη προς όφελος της πρωτογενούς/αυθόρμητης δράσης.



Κάποιος από τους φίλους της Λόρι στο Tweeter ανέφερε συνοπτικά την διαδεδομένη αυτή άποψη, σε μια από τις συνεδριάσεις του νέου φοιτητικού κινήματος: “Προφανώς, τα συνδικάτα δεν πρόκειται να ηγηθούν αυτής της επανάστασης – οι νέοι θα πάρουν τα ηνία. Πρέπει όμως να ηγηθούν μιας γενικής απεργίας”.


Αυτές οι ιδέες ήταν δημοφιλείς στα φοιτητικά κινήματα της Δύσης κατά τις δεκαετίες του 1960 και 1970. Περισσότερο θα έλεγε κανείς στις ΗΠΑ παρά αλλού. Γκουρού της Νέας Αριστεράς εκεί ήταν ο κοινωνιολόγος Σ. Ράιτ Μιλς, ο οποίος αποκήρυττε την “εργασιακή μεταφυσική” των μαρξιστών. Οι οπαδοί του απέρριπταν την αντίληψη της “παλιάς Αριστεράς” ότι η εργατική τάξη θα ήταν ο πρωταγωνιστικός παράγοντας της αλλαγής: στη θέση της τοποθετούσαν τους φοιτητές, τους νέους γενικότερα ή τις καταπιεσμένες μειονότητες όπως οι Αφρο-αμερικανοί. Τα συνδικάτα είχαν ξεγραφτεί ως συντηρητικά και τμήμα του κατεστημένου.

Σε αντίθεση με τα μεταγενέστερα στάδια της αμερικανικής Νέας Αριστεράς, η Λόρι Πένι δεν ξεγράφει τα συνδικάτα. Η υποστήριξή τους ήταν εμφανώς ευπρόσδεκτη, αλλά οφείλουν τα τηρούν αποστάσεις και να μην επιδιώκουν να αναλάβουν την ηγεσία ενός κινήματος που δεν είναι δικό τους. “Όταν ο ηγέτης του συνδικάτου Unite, Λεν ΜακΛάσκι, έγραψε ... ενθαρρύνοντας τα μέλη του συνδικάτου να υποστηρίξουν το ΄μεγαλειώδες φοιτητικό κίνημα΄ χτύπησε ακριβώς τη σωστή χορδή – σεβασμός στην ενεργητικότητα αυτών των νέων δικτύων αντίστασης, χωρίς την επιδίωξη να τα ποδηγετήσουμε”.


Συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό για το νέο κίνημα και θαυμάζω τα ρεπορτάζ της Λ. Πένι. Όμως, διαφωνώ μαζί της όσον αφορά το πού κατευθυνόμαστε. Αν θέλουμε να επιτύχει , οι φοιτητές, ή ακόμη η ευρύτερη κατηγορία των “νέων”, δεν θα ηγηθούν –ούτε πρέπει-- αυτού του κινήματος. Είμαστε το πρώτο κύμα και ελπίζω να ακολουθήσουν άλλοι. Η σκυτάλη πρέπει να περάσει στους εργαζόμενους που θα είναι πιθανώς οι επόμενοι οι οποίοι θα αντισταθούν στις κυβερνητικές περικοπές. Είναι οι εργαζόμενοι –οργανωμένοι ως δύναμη μέσα από τα συνδικάτα-- και όχι οι φοιτητές που πρέπει να ηγηθούν του αγώνα εναντίον του κυβερνητικού συνασπισμού.

Υπάρχουν λόγοι που οι φοιτητές κινήθηκαν πρώτοι εναντίον της κυβέρνησης. Και είναι προφανείς: ένα από τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού τους υποσχέθηκε κατάργηση των διδάκτρων , αλλά αντί για κατάργηση το κόστος της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης τριπλασιάστηκε. Αυτό είναι τόσο προδοτικό και τόσο κραυγαλέα αντιδημοκρατικό που ο ξεσηκωμός τους ήταν κάτι παραπάνω από δικαιολογημένος. Αλλά και ιστορικά, οι φοιτητές είναι οι πρώτοι που κινητοποιούνται επειδή –πράγματι-- έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους από ό,τι οι εργαζόμενοι, δεν εξαρτάται η επιβίωσή τους από μια θέση εργασίας και δεν έχουν ευθύνες συντήρησης οικογένειας. Ριψοκινδυνεύουν λιγότερα, συνεπώς και οι συνέπειες είναι μικρότερες όταν σηκώνουν το γάντι και αντεπιτίθενται.

Ωστόσο, οι συνθήκες που οδηγούν τους φοιτητές να ξεσηκωθούν πρώτοι δεν τους τοποθετούν στην ηγεσία ενός νικηφόρου κινήματος. Οι φοιτητές είναι μια μεταβατική ομάδα: οι περισσότεροι μένουν στην ανώτατη εκπαίδευση τρία χρόνια. Πρέπει ακόμη να περάσουν από πολλές καταστάσεις πάλης που καθορίζουν τα βιώματα των ανθρώπων της εργατικής τάξης, όπως ο χαμηλός μισθός, η έλλειψη οικονομικά ανεκτής στέγης ή η ανεργία. Όπως παντού στον δυτικό κόσμο, η ανώτατη εκπαίδευση έχει αυξηθεί αλματωδώς τα περασμένα τριάντα χρόνια και οι φοιτητές του πανεπιστημίου αντιπροσωπεύουν ευρύτερα το γενικό κοινό από ό,τι στην εποχή του τελευταίου κύματος φοιτητικής πρωτοπορίας. Αλλά ακόμη υπάρχουν δυσανάλογα περισσότεροι προερχόμενοι από τα μεσαία στρώματα και δεν είναι σε θέση να εκφράσουν τις ανησυχίες των εργαζομένων ως συνόλου. Ως οργανωμένη ομάδα δεν απειλούν το σύστημα με τον ίδιο τρόπο που το απειλούν εκατομμύρια οργανωμένοι εργάτες.

Θα μπορούσαμε να διευρύνουμε το θέμα για να συμπεριλάβουμε τους νέους γενικότερα. Τα άρθρα της Λ. Πένι έχουν συλλάβει το πιο συναρπαστικό στοιχείο του νέου κινήματος: τη συμμετοχή χιλιάδων μαθητών των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου, προερχόμενων από την εργατική τάξη, που έδωσαν τον τόνο στις διαδηλώσεις από τον Νοέμβριο. Αυτοί αντιπροσωπεύουν μια ολόκληρη νέα γενιά που ριζοσπαστικοποιείται για πρώτη φορά. Αλλά αμφιβάλλω ότι θα υποστήριζε κανείς πως οι 17ρηδες θα μπορούσαν να ηγηθούν ενός κινήματος ανατροπής της κυβέρνησης. Όπως και να ΄χει, είναι δύσκολο να μιλούμε για τους “νέους” ως σύνολο: είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους όσο και ο υπόλοιπος πληθυσμός και περιλαμβάνουν τα φτωχά παιδιά των κέντρων των πόλεων όσο και τους αποφοίτους του Ίτον.


Η κραυγή κατά των ηγεσιών αντηχεί σε όλο το νέο κίνημα. Γίνεται λόγος για “αυτόνομη δράση”: μπορούμε όλοι, ατομικά, να πάρουμε πρωτοβουλία και να πλήξουμε το σύστημα. Η αδέξια (ή “ασπόνδυλη” , όπως ο ίδιος το έθεσε) ηγεσία της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης υπό τον Άαρον Πόρτερ τροφοδότησε την ιδέα ότι αυτό έπρεπε να είναι ένα κίνημα χωρίς ηγέτες. Όμως, η κριτική στην ανεπαρκή ηγεσία δεν πρέπει να σημαίνει κριτική στην ηγεσία γενικώς. Αντιθέτως, θα έπρεπε να καλεί για μια ηγεσία που να λογοδοτεί πραγματικά στο κίνημα.
Δεν πιστεύω ότι είναι δυνατόν να αλλάξεις τον κόσμο χωρίς να πάρεις την εξουσία. Εναντιωνόμαστε σε μια κυβέρνηση που κυριαρχεί επειδή έχει την πολιτική εξουσία. Για να τη νικήσουμε, πρέπει να αντικατασταθεί με κάτι άλλο. Γενικότερα, το αναδυόμενο κίνημα μάχεται μια νεοφιλελεύθερη μορφή του καπιταλισμού που τα 30 τελευταία χρόνια έχει εδραιωθεί σε όλη την υφήλιο. Η ιδέα πως ένας τόσο ισχυρός και οργανωμένος εχθρός μπορεί να πολεμηθεί από ένα εντελώς ανόμοιο κίνημα που περιέχει διαφορετικές, συγκρουόμενες ιδέες και στρατηγικές μου φαίνεται άτοπη. Η χαοτική διαφωνία μπορεί να γίνει αντικείμενο χειραγώγησης σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Χωρίς στόχους και πολιτική κατεύθυνση, τα κινήματα ξεθυμαίνουν. Μην πάτε τόσο πίσω όσο στη Γαλλία του 1968. Ορισμένοι πρέπει να θυμηθούν το κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης που άνθησε για σύντομο χρονικό διάστημα στη δεκαετία του 1990 και στις αρχές αυτής του 2000. Πού είναι τώρα; Εξαφανίστηκε σε μεγάλο βαθμό γιατί δεν είχε σαφείς σκοπούς και στόχο. Χωρίς κάποια εμφανή εναλλακτική λύση, οι ακτιβιστές τελικά θα χάσουν το ηθικό τους.

Στην πραγματικότητα, η έλλειψη συνεκτικής εναλλακτικής λύσης δεν θα κερδίσει ποτέ τη μαζική υποστήριξη: απλώς ενισχύει την ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης ότι “Δεν Υπάρχει Άλλη Λύση”. Μπορεί να είναι συναρπαστικό το να συμμετέχεις σε ένα άμορφο κίνημα που φουσκώνει τα πανιά του με πολλές ριζοσπαστικές ιδέες, αλλά αυτό δεν προσφέρει συγκεκριμένη εναλλακτική λύση στα πράγματα. Ο αγώνας καταστροφής κάποιου πράγματος χωρίς να έχεις κάτι που θα το αντικαταστήσει είναι μηδενισμός. Εάν δεν έχουμε συνολική απάντηση στα βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία –είτε αυτά είναι η έλλειψη φθηνής στέγης είτε μια εναλλακτική πρόταση για τις περικοπές-- δεν θα αλλάξουμε τίποτε.

Όπως και να έχουν τα πράγματα, στην πράξη θα εμφανιστούν ηγέτες. Ορισμένοι έχουν περισσότερο χρόνο από ό,τι άλλοι. Μπορεί να υπάρξουν λοιπόν κάποιοι που έχουν περισσότερο χρόνο, που είναι πιο ευφραδείς, που έχουν καλύτερες διασυνδέσεις κ.ο.κ. Αλλά αυτοί οι ντε φάκτο ηγέτες δεν θα δίνουν λογαριασμό σε κανέναν. Σε μικρό διάστημα θα εμφανιστεί μια αριστοκρατία εξαιρετικά αφοσιωμένων ακτιβιστών (ή, ας το αντιμετωπίσουμε, ήδη εμφανίζεται). Χρειαζόμαστε μια δημοκρατικά εκλεγμένη ηγεσία που να είναι υπόλογη σε εκείνους που αντιπροσωπεύει – αποφεύγοντας έτσι το αδιέξοδο των καριεριστών, των ανίκανων και γενικά των μεγαλομανών.


Το ότι κάποιες από αυτές τις ιδέες κυριάρχησαν στα πρώιμα στάδια του κινήματος κατά του κυβερνητικού συνασπισμού δεν πρέπει να μας εκπλήττει. Η Αριστερά παραμένει ανύπαρκτη ως πολιτική δύναμη στη Βρετανία, τη συνέτριψε η Νέα Δεξιά της δεκαετίας του 1980 και η νεοφιλελεύθερη θριαμβολογία που ακολούθησε μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού. Η γενιά μας μεγάλωσε χωρίς την Αριστερά. Δεν υπήρχε για να αναλάβει την ηγεσία ή να δώσει προσανατολισμό σε ένα νέο κίνημα. Ο πετυχημένος πόλεμος της Θάτσερ εναντίον των συνδικάτων τα κατέστησε μια πλήρως ξένη ιδέα για τους περισσότερους της γενιάς μου.


Νομίζω όμως ότι διαπιστώνουμε επίσης το “νεοφιλελευθερισμό” της διαφωνίας. Η “λατρεία της νεολαίας” είναι ένα από τα κύρια στηρίγματα του μοντέρνου καταναλωτικού καπιταλισμού. Η ιδέα της “αυτόνομης δράσης” απευθύνεται στον αχαλίνωτο ατομικισμό που έχει εξαπολύσει ο νεοφιλελευθερισμός στην όλο και πιο εξατομικευμένη κοινωνία μας. Γίνεται λόγος ακόμη και για “αντιφρονούντες επιχειρηματίες”.


Πιστεύω ότι η πραγματικότητα του επόμενου έτους θα τροφοδοτήσει περαιτέρω αυτή τη συζήτηση. Η πιο σημαντική συμβολή του φοιτητικού ξεσηκωμού ήταν πως έδειξε ότι είναι δυνατόν να αντεπιτεθούμε. Όταν οι εργαζόμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την απώλεια θέσεων εργασίας, επιδομάτων ή κοινωνικών υπηρεσιών, μπορούν να αναρωτηθούν: “Αφού το έκαναν οι φοιτητές γιατί δεν μπορούμε να το κάνουμε κι εμείς;” Τα συνδικάτα χτυπήθηκαν αγρίως τα τελευταία τριάντα χρόνια , αλλά έχοντας 7 εκατομμύρια μέλη παραμένουν το μακράν μεγαλύτερο κίνημα της κοινωνίας. Τους ερχόμενους μήνες, υπάρχει η δυνατότητα να κινητοποιηθούν εκατομμύρια εργαζόμενοι εναντίον της κυβέρνησης. Μόνο αυτή η δραστηριότητα μπορεί να γονατίσει τις κυρίαρχες πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις.


Όταν υπάρξει ένα μαζικό κίνημα που αντιπροσωπεύει περισσότερους από τους μαθητές και τους φοιτητές , το ζήτημα της πολιτικής ηγεσίας θα γίνει πιεστικότερο από ποτέ. Θα μπορούσα να επιχειρηματολογήσω υπέρ ενός κινήματος των συνδικάτων και των εργαζόμενων –με τη νεολαία να παίζει κύριο ρόλο στη δράση-- που θα συμπαρασύρει το Εργατικό Κόμμα ώστε να γίνει μια αυθεντική εναλλακτική στην κυβέρνηση. Άλλοι θα υποστηρίξουν ένα διαφορετικό είδος πολιτικής ηγεσίας. Αλλά ας προχωρήσουμε πέρα από τις εκκλήσεις να αναλάβει αυτή την ευθύνη η νεολαία χωρίς πολιτική ηγεσία. Αυτό δεν είχε αποτελέσματα στη δεκαετία του 1960. Και ασφαλώς δεν θα έχει σήμερα.

*Αναφορά στην ομώνυμη ταινία των Μόντι Πάιθονς που ειρωνεύεται τις διάφορες αριστερές μικροομάδες της δεκαετίας του 1970 οι οποίες δεν αντιπροσωπεύουν τίποτε και απλώς διαπληκτίζονται μεταξύ τους. (Σ.τ.Μ.)

(Μετάφραση Αριάδνη Αλαβάνου)