Σιάτλ 1999. Η πρώτη εμφάνιση ηλεκτρονικού συντονισμού οργανώσεων και κινημάτων με τόση εμβέλεια, τόσο μαζική ανταπόκριση και τόση αποτελεσματικότητα. Χιλιάδες κόσμου ανά τον κόσμο οργανώνουν μέσω των κοινωνικών δικτύων (facebook, twitter, indymedia, blogs) τις μεγαλειώδης αντιπαγκοσμιοποιητικές διαδηλώσεις με κάθε λεπτομέρεια, διαδηλώσεις που θα ανοίξουν το δρόμο για τα Κοινωνικά Φόρουμ σε μια σειρά χώρες του κόσμου. Αντιπληροφόρηση και διεθνής συντονισμός μεταξύ οργανώσεων,κινήσεων, κινημάτων μέσω του διαδικτύου. Η κληρονομία που άφησε ο «ηλεκτρονικός» τρόπος οργάνωσης είναι εδώ.
Ένα μήνα σχεδόν μετά τον καταστροφικό σεισμό στην Αϊτή , τα blogs και τα site αντι-πληροφόρησης είναι οι κύριες πηγές που συνεχίζουν να ενημερώνουν για την απαγόρευση, από το υπουργείο Εξωτερικών, της μεταφοράς ελλήνων εθελοντών. Συνεχίζουν να οργανώνουν και να συγκεντρώνουν πληροφορίες για τον τρόπο αποστολής ειδών πρώτης ανάγκης, συνεχίζουν να οργανώνουν και να πληροφορούν για συναυλίες οικονομικής υποστήριξης. Συνεχίζουν να συγκεντρώνουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς βοήθειας μαζί με πληροφορίες για τον φορέα του καθενός. Συνεχίζουν να δίνουν πιο πραγματικές ερμηνείες σχετικά με το πόσο «φυσική» μπορεί να είναι μια καταστροφή στη χώρα που το 80% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
To Δεκέμβρη του 2008, μετά τη δολοφονία του 15χρονου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από ειδικό φρουρό τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, το indymedia και το facebook καιγόντουσαν κι αυτά από τη συνεχή ενημέρωση. Ενημέρωση κάθε στιγμή, συντονισμός, δράση. Η δυνατότητα της πληροφορίας της κάθε στιγμής βοηθούσε στην στοχευμένη και άμεση συσπείρωση. Οι μαθητές μέσω των sms και του facebook συνεννοούνταν για τις επιθέσεις στα αστυνομικά τμήματα, ο κόσμος ενημερωνόταν ηλεκτρονικά για τις ταυτόχρονες πορείες που γινόντουσαν στις διάφορες περιοχές. Η οργή των διαδηλωτών σε συνδυασμό με την γρήγορη και ακριβή ιντερνετική πληροφόρηση φούντωσαν τις διαδηλώσεις στη χώρα.
Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και τα διαδικτυακά βίντεο έπαιξαν τον πιο σημαντικό ίσως ρόλο σε αποκαλύψεις που αφορούσαν την συνεργασία των δυνάμεων καταστολής και των ασφαλιτών με το παρακράτος- κάτι που ούτε κατά διάνοια δεν δημοσιοποίησαν τα «έγκυρα» μέσα ενημέρωσης.
Άμεση πληροφόρηση, άμεση συσπείρωση, διεθνής συντονισμός και διάχυση πληροφορίας σε χιλιάδες κόσμου ταυτόχρονα. Ένα τεράστιο δίκτυο αντι- πληροφόρησης που δύσκολα χαλιναγωγείται. Κι αυτός είναι ένας από τους λόγους της εδραίωσής του.
Ελλείψει δημόσιου χώρου έκφρασης, τα blogs μεταφέρουν τις σκέψεις, τις απόψεις, τις ερμηνείες του καθενός. Είμαστε «μαύρα κουτιά » ο ένας για τον άλλο δυστυχώς στην καθημερινότητά μας. Ο διαδικτυακός τόπος επιτρέπει σε χιλιάδες «μαύρα κουτιά» να επικοινωνούν αδιαμεσολάβητα, αμεσοδημοκρατικά και ιντερνετικά. Η διαδραστική αυτή δυνατότητα επιτρέπει τη «συνομιλία» .
Οι δέκτες παύουν να είναι οι παθητικοί θεατές και αναγνώστες και γίνονται οι επόμενοι bloggers ή αυτοί που θα σου «αφήσουν» τα σχόλιά τους χωρίς δεύτερη σκέψη. Η πολύπαθη «κοινή γνώμη» αποκτά κοινή δράση. Δηλώνει παρούσα και κινητοποιείται στον πραγματικό έξω κόσμο.
To facebook καταλαμβάνει το κενό του κοινωνικού δημόσιου χώρου και αντιτίθεται στη «ντροπή» της έκφρασης. Όλοι παίρνουν θέση μετά από διάφορα πολιτικά κοινωνικά ή άλλου είδους θέματα «μπαίνοντας» στο ένα ή το άλλο group. Το «like» αποκαλύπτει τη συμφωνία μας και το block-άρισμα θεμάτων ή προσώπων την αντίθεσή μας. Υπάρχει με μια άλλη μορφή –αλλά σίγουρα υπάρχει- Έκφραση.
Μέσω των groups έχουμε ταυτόχρονα ενημέρωση κειμένου, φωτογραφιών και διαδικτυακών βίντεο. Ενημέρωση και «κάλεσμα», πληροφόρηση και οργάνωση.
Ο σκοπός παραμένει ο ίδιος αλλά τα μέσα αλλάζουν. Ο πιο δημοφιλής τοίχος για την αφίσα ίσως δεν είναι πλέον αυτός ενός κτιρίου ή μιας κολώνας αλλά ο τοίχος του facebook και του twitter. Αυξάνονται οι διαφορετικές φωνές και η συσπείρωση του κόσμου απέναντι σε ποικίλα θέματα οργανώνοντας συγκεντρώσεις ή άλλα δρώμενα χωρίς την ύπαρξη απαραίτητα κάποιου φορέα από πίσω-χωρίς να είναι αυτό το ζητούμενο-.
Tα γεγονότα δεν αποσιωπούνται τόσο εύκολα πια-κι αυτή ίσως είναι η μεγαλύτερη κατάκτηση.
Ένα χρόνο πριν, τα διαδικτυακά μέσα ανάγκασαν τα καθεστωτικά μέσα ενημέρωσης να δημοσιοποιήσουν τη δολοφονική επίθεση που δέχτηκε η πρόεδρος του σωματίου καθαριστριών, Κωνσταντίνα Κούνεβα. Αφού το θέμα αναδείχτηκε από bloggers, αφού δημιουργήθηκαν δεκάδες groups υποστήριξης στο fαcebook, αφού προηγήθηκε ηλεκτρονική κατακραυγή για την λογοκρισία και τα κατευθυνόμενα ρεπορτάζ, αναγκάστηκαν οι «μαχόμενοι» δημοσιογράφοι να δημοσιοποιήσουν την δολοφονική επίθεση αποδίδοντάς την όμως σε «ατύχημα» ή ακόμα και σε εκδικητική πράξη που είχε να κάνει με την προσωπική ζωή της Κωνσταντίνας Κούνεβα. Κι αφού οι πορείες αλληλεγγύης που οργανώθηκαν -και μέσω των κοινωνικών δικτύων – κατάφεραν να αναδείξουν το αδίστακτο πρόσωπο της εργοδοτικής τρομοκρατίας, ο πανικός που προκαλεί αυτή η κοινωνική δράση ανάγκασαν τα μέσα να αφιερώσουν εκπομπές των εκπομπών και ένας μετά τον άλλο οι υπουργοί να ασχολούνται με την υπόθεση. Η διαχείριση της πληροφορίας και ο τρόπος που ασχολούνται είναι ένα διαφορετικό –υποκριτικό- ζήτημα.
Η «επανάσταση» αυτή των κοινωνικών δικτύων ρωτά αν ήρθε η ώρα του τέλους για το φθαρμένο μιντιακό σύμπλεγμα.
Ρωτά αν μπορούν οι πολίτες να πάρουν την πληροφόρηση στα χέρια τους.
Ρωτά αν θα είναι το μέσο προώθησης αποσιωπημένων γεγονότων , αν θα είναι το μέσο συντονισμού των κινημάτων ή αν θα περιορίσει την αντίδραση στα «like» και τα «delete».
H απάντηση έπεται…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου