Τρία χρόνια πριν o νόμος πλαίσιο είχε συναντήσει την αντίδραση της πανεπιστημιακής κοινότητας και το ξέσπασμα του φοιτητικού κινήματος το οποίο κατάφερε τη μη αναθεώρηση του άρθρου 16 του συντάγματος περί δημόσιας και δωρεάν παιδείας.
Τρία χρόνια μετά, μέσω της εφαρμογής διατάξεων του νόμου –πλαίσιο ο χαρακτήρας της παιδείας μάλλον δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται δημόσιος. Μια από αυτές τις διατάξεις αφορά στα πανεπιστημιακά συγγράμματα τα οποία τα τελευταία 40 χρόνια διανέμονται δωρεάν –δηλαδή με δαπάνη του δημοσίου μέσω του υπουργείου παιδείας.
Σύμφωνα με τον προηγούμενο νόμο οι φοιτητές είχαν δικαίωμα παραλαβής όσων συγγραμμάτων θεωρούσε ο διδάσκων απαραίτητα για την κάλυψη της εξεταστέας ύλης του μαθήματος ή και για περαιτέρω γνώση. Συνήθως δύο ή τρία βιβλία δηλαδή τα οποία ήταν τα ίδια για όλους τους φοιτητές.
Με το νόμο που πλέον ισχύει στα περισσότερα πανεπιστημιακά ιδρύματα οι φοιτητές δεν έχουν αυτό το δικαίωμα. Είναι δεδομένο ότι στα περισσότερα μαθήματα, στις περισσότερες σχολές, οι σπουδαστές, χρειάζονται περισσότερα από ένα βιβλία για να καλύψουν την εξεταστέα ύλη. Όμως ο νόμος ορίζει ένα και μόνο σύγγραμμα ανεξαρτήτως πόσα χρειάζονται στον φοιτητή για να καλύψει την ύλη και ανεξαρτήτως πόσα μαθήματα θα αλλάξει μέχρι το πτυχίο του.
Δικαιούται αυστηρά τόσα συγγράμματα όσα μαθήματα απαιτούνται για την απόκτηση του πτυχίου του. . Η επιλογή του συγγράμματος από την προτεινόμενη λίστα δε σημαίνει βέβαια ότι θα είναι κι αυτό από το οποίο θα εξεταστεί. Θα πρέπει να έχει ενημερωθεί από τον καθηγητή από ποιο βιβλίο θα οριστεί το μεγαλύτερο έστω κομμάτι της ύλης.
Συμφώνα με το νόμο, το κάθε προτεινόμενο σύγγραμμα θα πρέπει να καλύπτει όλη ή το μεγαλύτερο μέρος της ύλης [άρθρο 1]. Αν χρειάζεται να δοθεί και δεύτερο βιβλίο αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένα σύγγραμμα (μαζί με το άλλο βιβλίο) αρκεί όμως να μην επικαλύπτεται σε κανένα σημείο η ύλη τους. [άρθρο 7].Αυτό το «παραθυράκι» βρίσκουν -κάποιοι- καθηγητές στην προσπάθειά τους να διευκολύνουν τους σπουδαστές. Δηλώνουν δύο βιβλία ως ένα σύγγραμμα στη λίστα ώστε να καλυφθεί όσο γίνεται η διδαχθείσα ύλη από τα διανεμόμενα χωρίς να χρειαστεί να τα αγοράσουν οι φοιτητές.
Αφού λοιπόν τα συγγράμματα που λαμβάνουν οι φοιτητές δεν είναι τα ίδια για όλους, η διαδικασία «παραγγελίας» τους από τις γραμματείες των σχολών είναι η εξής τραγελαφική:
Αρχικά, οι φοιτητές δηλώνουν στη γραμματεία της σχολή τους ποια συγγράμματα επιθυμούν να λάβουν -έχοντας ενημερωθεί ή όχι από τον διδάσκοντα για το περιεκτικότερο ως προς την ύλη βιβλίο-.
Έπειτα οι γραμματείς παραγγέλνουν προς εκτύπωση -και όχι προς παραλαβή- τον αριθμό που έχει δηλωθεί για κάθε βιβλίο στον εκάστοτε εκδοτικό οίκο. Αυτή η διαδικασία έχει προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα. Τα βιβλία είναι έτοιμα αλλά διασκορπισμένα σε πολλά βιβλιοπωλεία συνήθως 2-3 εβδομάδες μετά τις δηλώσεις μαθημάτων και λίγες μέρες πριν την έναρξη της εξεταστικής περιόδου. Ο ίδιος ο νόμος δίνει το περιθώριο στους εκδοτικούς οίκους να παραδώσουν τα βιβλία δύο μήνες μετά την έναρξη (δηλαδή μέσα Δεκέμβρη). Οι διευθύνσεις διανομής αναρτούνται έξω από τις γραμματείες συνήθως, ενώ στο internet ,στην ιστοσελίδα της κάθε σχολής αρκετές μέρες αργότερα.
Μέχρι αυτό το σημείο οι φοιτητές κάνουν υπομονή, ενώ μόλις τα βιβλία είναι έτοιμα στους εκδοτικούς οίκους, οι φοιτητές αρχίζουν γυμναστική. Ο τρόπος παραλαβής παραμένει ο ίδιος εδώ και πολλά χρόνια. Θα πρέπει να περιμένουν σε ατελείωτες ουρές σε κάθε ένα από τα βιβλιοπωλεία για να παραλάβουν το πολυπόθητο βιβλίο.
Τι γίνεται όμως με τα βιβλία στα οποία οι φοιτητές οφείλουν να αποκτήσουν πρόσβαση για να καλύψουν όλη την εξεταστέα ύλη; Αυτό δεν θα αποτελούσε τόσο μεγάλο πρόβλημα αλλά ούτε και ταλαιπωρία εάν τα πανεπιστήμια ήταν στελεχωμένα με «εφοδιασμένες» βιβλιοθήκες.
Το πρόβλημα των βιβλιοθηκών είναι αλληλένδετο με αυτό των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων.
Η δωρεάν διανομή δύο βιβλίων ανά μάθημα αντιστάθμιζε μέχρι πρότινος κατά κάποιον τρόπο την –ως προς τις ανάγκες των φοιτητών και μόνο- ανεπάρκεια των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών στη χώρα μας., όπως αναφέρει ο καθηγητής του Παντείου πανεπιστημίου, κ. Γιώργος Σταμάτης σε σχετικό του άρθρο.
Οι βιβλιοθήκες στα περισσότερα –αν όχι σε όλα- τα ιδρύματα είναι ανεπαρκής αναλογικά με τον αριθμό των φοιτητών που εξυπηρετούν. Διαθέτουν δύο ή τρία αντίτυπα από κάθε βιβλίο.
Δεν εφαρμόζεται το σημείο του νόμου που προβλέπει ότι το 10% των βιβλίων που παραγγέλνονται, πρέπει οι εκδοτικοί οίκοι να το καταθέτουν στις βιβλιοθήκες του αντίστοιχου ΑΕΙ.
Είναι λοιπόν αδύνατο να προμηθευτούν αυτά τα αντίτυπα 500 ή 1000 φοιτητές, πόσο μάλλον σε εξεταστική περίοδο. Οι φοιτητές προσφεύγουν στις φωτοτυπίες ή εν τέλει στην αγορά των βιβλίων, αρκετά εκ των οποίων είναι ιδιαίτερα ακριβά δεδομένου πως πρόκειται για πανεπιστημιακά συγγράμματα.
Η κύρια πηγή του προβλήματος βέβαια βρίσκεται στην υποχρηματοδότηση των βιβλιοθηκών.
Συγκεκριμένα, ένα μέρος της στελέχωσης, και η λειτουργία της βιβλιοθήκης του Παντείου πανεπιστημίου χρηματοδοτούνταν από ένα ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό προγράμματα (προγράμματα ΕΠΕΑΕΚ) η ισχύς του οποίου όταν έληξε τον περασμένο Μάιο ανάγκασε το πανεπιστήμιο να κλείσει την βιβλιοθήκη μέχρι και τον Σεπτέμβρη οπότε και έγιναν νέες προσλήψεις.
Τα περισσότερα πανεπιστήμια του εξωτερικού –αν όχι όλα- λειτουργούν χάρη στις άριστα εφοδιασμένες βιβλιοθήκες και τα τεχνολογικά συστήματα του πανεπιστημίου.
Αυτή η κατάσταση ισχύει όχι μόνο στα πανεπιστήμια της Αθήνας αλλά και της περιφέρειας. Ενδεικτική είναι η προσπάθεια της πανεπιστημιακής κοινότητας του πανεπιστημίου Πατρών, η οποία προσπάθησε να αναδείξει το θέμα και να βρει μια λύση στα «μαρτύρια του Ταντάλου» που υποβάλλεται κάθε χρόνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου